-
1 θαυμάζω
Aθαυμάσομαι A.Pr. 476
, E.Alc. 157, Pl.Prm. 129c, [dialect] Ep.θαυμάσσομαι Il.18.467
; alsoθαυμάσω Hp.Nat.Puer. 29
, Plu.2.823f, etc. (in X.Cyr.5.2.12 θαυμάζουσι is restored for -σουσι, θαυμάσετε is v.l. for -σαιτε, Id.HG5.1.14): [tense] aor. (lyr.), etc., [dialect] Ep. : [tense] pf.τεθαύμακα X.Mem.1.4.2
, etc.:—[voice] Med., Gal.Med.Phil.2 (v.l.), Ael.VH12.30: [tense] aor. 1 ἐθαυμασάμην v.l. in Aesop.92; οὐκ ἂν θαυμας ώμεθα (leg. - σαίμεθα) Procl.in Prm.p.750S.; θαυμάσαιτο v.l. in J.BJ3.5.1:—[voice] Pass., [tense] fut.- ασθήσομαι Isoc.6.105
, Th.2.41: [tense] aor.ἐθαυμάσθην Id.6.12
: [tense] pf.τεθαύμασμαι Plb.4.82.1
.1 abs., wonder, marvel, Il.24.394, Pl.Hp.Ma. 282e, etc.2 c. acc., marvel at, Il.24.631, etc.;πτόλεμόν τε μάχην τε 13.11
; , cf. OC 1152, El. 393:—[voice] Pass., ὡς τέρας θ. Hdt.4.28; μὴ παρὼν -άζεται I wonder why he is not present, S.OT 289.b honour, admire, worship, once in Hom. (but cf. θαυμαίνω), οὔτε τι θαυμάζειν.. οὔτ' ἀγάασθαι Od.16.203
; freq. later, as Hdt.3.80, A.Th. 772 (lyr.), S.Aj. 1093, etc.;θ. τύμβον πατρός E.El. 519
;μηδὲ τὸν πλοῦτον μηδὲ τὴν δόξαν τὴν τούτων θαυμάζετε, ἀλλ' ὑμᾶς αὐτούς D. 21.210
; μηδὲν θ., Lat. nil admirari, Plu.2.44b; technically, of the attendance of small birds on the owl, Arist.HA 609a15; θ. πρόσωπον to show respect to a person, i.e. comply with their request, LXX Ge. 19.21; θ. τινά τινος for a thing, Th.6.36;θ. τινὰ ἐπὶ σοφίᾳ Pl.Tht. 161c
, X.Mem.1.4.2;ἀπὸ τοῦ σώματος τὸν νεανίσκον Plu.Rom.7
:— [voice] Pass., to be admired, Hdt.7.204;ὑπό τινος Id.3.82
;ἔν τινι Th.2.39
;τῶν προγεγενημένων μᾶλλον -θησόμεθα Isoc.6.105
; τοὺς ὁμοίως τεθαυμασμένους [ποιητάς] Phld.Po.5.31;διά τι Isoc.4.59
: c. gen.,τῆς ῥώμης Philostr.VA7.42
; ; τὰ εἰκότα θ. to receive proper marks of respect, Th.1.38;θ. τινί Id.7.63
.3 c. gen., wonder at, marvel at, τούτου (cj. for τοῦτο) Lys.7.23: c. part.,ὃ δ' ἐθαύμασά σου λέγοντος Pl.Prt. 329c
, cf. Cri. 50c;θ. τῶν προθέντων αὖθις λέγειν Th.3.38
; θ. τί τινος to wonder at a thing in a person, E.Hipp. 1041;ὃ θ. τοῦ ἑταίρου Pl.Tht. 161b
, cf. R. 376a: c. dupl. gen.,θ. τούτου τῆς διανοίας Lys.3.44
:—these phrases are used in [dialect] Att. as a civil mode of expressing dissent.4 rarely c. dat. rei, to wonder at, Th.4.85.5 folld. by Preps., [full] τὰ- όμενα περί τινος Pl.Ti. 80c
;θ. περί τινος τί τῇ τέχνῃ συμβάλλεται Sosip.1.37
;ἐπί σου θαυμάζω, πῶς δύνῃ.. Plb.23.5.12
;θαυμάσονται ἐπ' αὐτῇ LXXLe.26.32
.6 freq. folld. by an interrog. sentence,θαυμάζομεν οἷον ἐτύχθη Il.2.320
;θ. ὅστις ἔσται ὁ ἀντερῶν Th.3.38
;θαυμάζοντες τί ἔσοιτο ἡ πολιτεία X. HG2.3.17
;θ. ὡς οὔπω πάρεισιν Th.1.90
, cf. X.Cyr.1.4.20, etc.; θ. ὅτι I wonder at the fact that.., Pl.R. 489a;πολλάκις τεθαύμακα ὅπως.. Com.Adesp.22.46D.
; but more commonly, θ. εἰ.. I wonder if.., as a more polite way of saying I wonder that.., Hdt.1.155, S. OC 1140, Pl.Phd. 97a;ἐὰν.. λέγω, μηδὲν θαυμάσῃς Id.Smp. 215a
;ὃ καὶ θαυμάζω, εἰ.. D.19.86
; θαύμαζον ἀκούων, εἰ σὺ μὴ εἴης.. , Lat. mirum ni.., Ar. Pax 1292 (hex.).—This construction is freq. combined with one or other of the foregoing.b c. acc.,θαύμαζ' Ἀχιλῆα, ὅσσος ἔην οἷός τε Il.24.629
; Τηλέμαχον θαύμαζον, ὃ θαρσαλέως ἀγόρευε they marvelled at Telemachus, that he spake so boldly, Od. 1.382; τὸ δὲ θαυμάζεσκον ([dialect] Ion. [tense] impf.),ὡς.. 19.229
;θ. σοῦ γλῶσσαν, ὡς θρασύστομος A.Ag. 1399
, etc.: sts. without a connective,ἀλλὰ τὸ θαυμάζω· ἴδον.. Od.4.655
;σοῦ.. θαυμάσας ἔχω τόδε· χρῆν γὰρ.. S. Ph. 1362
: sts. c. inf.,θαυμάζομεν Ἕκτορα δῖον, αἰχμητὴν ἔμεναι Il.5.601
.c c. gen., θ. τινός, ἥντινα γνώμην ἔχων κτλ. Antipho 1.5;θ. τῶν.. ἐχόντων ὅπως οὐ λέγουσιν Isoc.3.3
;θ. αὐτοῦ τί τολμήσει λέγειν D.24.66
;θαυμάζω τινὸς ὅτι.. Isoc.4.1
; θ. τῶν δυναστευόντων εἰ ἡγοῦνται I wonder at men in power supposing, ib.170;ὑμῶν θ. εἰ μὴ βοηθήσετε X.HG2.3.53
; alsoθ. αὐτοῦ.. τοῦτο, ὡς.. Pl.Phd. 89a
.7 c. acc. et inf., πενθεῖν οὔ σε θ. E.Med. 268, cf. Alc. 1130: after a gen.,θαυμάζω δέ σου.. κυρεῖν λέγουσαν A.Ag. 1199
.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > θαυμάζω
-
2 θαυμάζω
θαυμάζω, ion. ϑωϋμάζω u. ϑωμάζω, fut. ϑαυμάσομαι, ep. ϑαυμάσσομαι, selten ϑαυμάσω, Xen. Hell. 5, 1, 14 Din. 2, 15, staunen, anstaunen, steh verwundern; absolut, ἡμεῖς δ' ἑσταότες ϑαυμάζομεν Il. 24, 394; ἰδόντες ϑαύμαζον κατὰ δῶμα Od. 4, 44; μὴ ϑαύμαζε Soph. O. C. 1121; τύχη ϑαυμάσαι μὲν ἀξία O. R. 777; Her. 1, 68; ὥςτε ἐκεῖνον ϑαυμάζειν καὶ ἐκπεπλῆχϑαι Plat. Hipp. mai. 282 e; – c. acc., bewundern, anstaunen, Ἕκτορα Il. 5, 601; Πρίαμος ϑαύμαζ' Ἀχιλῆα, ὅσσος ἔην 24, 629; ϑαυμάζων ἧστο πτόλεμόν τε μάχην τε 13, 11; Τηλέμαχον ϑαύμαζον, ὃ ϑαρσαλέως ἀγόρευεν, sie verwunderten sich über den Telemach, daß er muthig gesprochen, Od. 18, 411; τὸ δὲ ϑαυμάζεσκον ἅπαντες 19, 229; τίν' ἀνδρῶν γὰρ τόσον ἐϑαύμασαν ϑεοί; Aesch. Ag. 853; ϑαυμάζομέν σου γλῶσσαν ὡς ϑρασύστομος 1372; οὐκ ἄν ποτ' ἄνδρα ϑαυμάσαιμ' ἔτι Soph. Ai. 1072; μήτε τοὺς καλῶς τεϑνηκότας ϑαυμάζετε Eur. Hec. 330. Auch pass., Aesch. Spt. 685 u. sonst. In Prosa, ϑωμάσας τὸν λόγον Her. 9, 16; ἃ ϑαυμάζω ἐν τοῖς λεγομένοις ὑπὸ σοῦ Plat. Gorg. 458 e; μὴ ϑαύμαζε τὰ λεγόμενα Crit. 50 c; auch = hochhalten, schätzen, verehren, μόνος Ὀρέστην τόνδ' ἐϑαύμαζες φίλων Eur. El. 84; so auch in Prosa, βασιλέα Isocr. 1, 10. 36; τινὰ ἐπὶ σοφίᾳ Xen. Mem. 1, 4, 2; ϑαυμάζεσϑαι dem τιμᾶσϑαι entsprechend, Dem. Lpt. 19; – τί τινος, Etwas an Einem bewundern, Aesch. Ag. 1172; τοῠ δ' ἔγωγε ϑαυμάσας ἔχω Soph. Phil. 1346; ἔγωγε μάλιστα ἐϑαύμασα αὐτοῦ πρῶτον μὲν τοῦτο, ὡς – Plat. Phaed. 89 a; ὃ καὶ ἄξιον ϑαυμάσαι τοῠ ϑηρίου Rep. II, 376 c; auch ϑαυμάζειν τινός, ὅτι, sich über Einen wundern, daß er, Isocr. 4, 1, διότι, 5, 1; Xen. An. 5, 10, 4 u. A.; auch ϑαυμάζω τῶν προϑέντων αὖϑις περὶ Μιτυληναίων λέγειν, Thuc. 3, 38; τούτου τῆς διανοίας Lys. 3, 44. – Seltener τινί, über Etwas, Thuc. 4, 85. 7, 83; περί τινος, Plat. Tim. 80 c. – Sehr häufig liegt darin der Nebenbegriff nicht wissen u. gern erfahren mögen, wie die Sache sich verhält, dah. folgt εἰ u. andere indirecte Fragen, ϑαυμάζω, ὅςτις ἔσται ὁ ἀντερῶν Thuc. 3, 38; ϑαυμάζοντες, τί ἔσοιτο ἡ πολιτεία, sie wunderten sich, was aus der Verfassung werden solle, Xen. Hell. 2, 3, 18; ἐϑαύμασε, τίς παραγγέλλει, καὶ ἤρετο, ὅ τι εἴη An. 1, 8, 16; ϑαυμάζω γάρ, εἰ ἓν ἄρ' ἑκάτερον ἦν Plat. Phaed. 97 a; ϑαυμάζεις καὶ ἀπορεῖς, εἰ διδακτόν ἐστιν ἀρετή Prot. 326 e; auch ἐάν, Conv. 215 a Legg. VI, 781 d; wenn aber der Gegenstand der Verwunderung als Thatsache hingestellt wird, folgt acc. c. inf., πενϑεῖν οὔ σε ϑαυμάζω τύχας Eur. Med. 268; Alc. 1133; oder ὅτι, Plat. Rep. VI, 489 a u. sonst oft. – Diese Constructionen stehen auch bei dem gen., ϑαυμάζω τοῦ ἀδελφοῦ, ἣν γνώμην ἔχων καϑέστηκε, eigtl. = ich bewundere an dem Bruder, in welcher Ansicht er –, d. i. wundere mich, in welcher Ansicht der Bruder, Antiph. 1, 5; αὐτοῦ, τί τολμήσει λέγειν Dem. 24, 66; ὑμῶν ϑαυμάζω, εἰ μὴ βοηϑήσετε ὑμῖν αὐτοῖς Xen. Hell. 2, 3, 52. – Das pass. wird auch mit dem partic. verbunden, πάλαι δὲ μὴ παρὼν ϑαυμάζεται, man wundert sich, daß er nicht da ist, Soph. O. R. 289.
-
3 κυβερνάω
A steer,νῆα κυβερνῆσαι Od.3.283
, cf. Pi.O.12.3 ([voice] Pass.), Pl.Plt. 298e, etc.: abs., act as helmsman,αὐτὸς ἑαυτῷ Ar.Eq. 544
.3 metaph., guide, govern, Pi.P.5.122, Antipho 1.13, Pl.Euthd. 291d, etc.;τὴν δίκην ὀρθῇ γνώμῃ κυβερνᾶτε Herod.2.100
.4 act as pilot, i.e. perform certain rites, in the Ship of Isis, IGRom.1.817 ([place name] Callipolis).II [voice] Med., = [voice] Act.,κυβερνωμένης τῆς διανοίας Arist.Pr. 964b17
;ὁ κυβερνώμενος μουσικῇ Marcellin.Vit. Thuc.49
:—[voice] Pass.,σῇ κυβερνῶμαι χερί S.Aj.35
;μιᾷ γνώμῃ τῇ Κύρου ἐκυβερνᾶτο X.Cyr.8.8.1
;ἡ ἰατρικὴ.. διὰ τοῦ θεοῦ τούτου κυβερνᾶται Pl.Smp. 187a
, cf. R. 590d, Antiph.40.8, etc.; cf. κυμερῆναι.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > κυβερνάω
-
4 ἐκ
ἐκ, before vowels ἐξ, prep. w. gen. (Hom.+; s. lit. s.v. ἀνά and εἰς beg.)① marker denoting separation, from, out of, away fromⓐ w. the place or thing fr. which separation takes place. Hence esp. w. verbs of motion ἀναβαίνω, ἀναλύω, ἀνίστημι, ἐγείρομαι, εἰσέρχομαι, ἐκβάλλω, ἐκπορεύομαι, ἐξέρχομαι, ἔρχομαι, ἥκω, καταβαίνω, μεταβαίνω, ῥύομαι, συνάγω, φεύγω; s. these entries. καλεῖν ἐξ Αἰγύπτου Mt 2:15 (Hos 11:1); ἐκ σκότους 1 Pt 2:9. αἴρειν ἐκ τ. κόσμου J 17:15. ἐξαλείφειν ἐκ τῆς βίβλου Rv 3:5 (Ex 32:32f; Ps 68:29). ἀποκυλίειν τ. λίθον ἐκ τ. θύρας Mk 16:3; cp. J 20:1; Rv 6:14; σῴζειν ἐκ γῆς Αἰγ. Jd 5; διασῴζειν ἐκ τ. θαλάσσης Ac 28:4. παραγίνεσθαι ἐξ ὁδοῦ arrive on a journey (lit. from, i.e. interrupting a journey) Lk 11:6; fig. ἐπιστρέφειν ἐξ ὁδοῦ bring back fr. the way Js 5:20; cp. 2 Pt 2:21. ἐκ τῆς χειρός τινος (Hebraistically מִיַּד פּ׳, oft. LXX; s. B-D-F §217, 2; Rob. 649) from someone’s power ἐξέρχεσθαι J 10:39; ἁρπάζειν 10:28f (cp. Plut., Ages. 615 [34, 6] ἐκ τῶν χειρῶν τῶν Ἐπαμινώνδου τ. πόλιν ἐξαρπάσας; JosAs 12:8 ἅρπασόν με ἐκ χειρὸς τοῦ ἐχθροῦ); ἐξαιρεῖσθαι Ac 12:11 (cp. Aeschin. 3, 256 ἐκ τ. χειρῶν ἐξελέσθαι τῶν Φιλίππου; Sir 4:9; Bar 4:18, 21 al.); ῥύεσθαι Lk 1:74; cp. vs. 71 (Ps 105:10; Wsd 2:18; JosAs 12:10); εἰρυσταί σε κύριος ἐκ χειρὸς ἀνόμου AcPlCor 1:8 (cp. ἐκ τούτων ἄπαντων PsSol 13:4).—After πίνειν, of the object fr. which one drinks (X., Cyr. 5, 3, 3): ἐκ τ. ποτηρίου Mt 26:27; Mk 14:23; 1 Cor 11:28; cp. 10:4; J 4:12. Sim. φαγεῖν ἐκ τ. θυσιαστηρίου Hb 13:10.ⓑ w. a group or company fr. which separation or dissociation takes place (Hyperid. 6, 17 and Lucian, Cyn. 13 ἐξ ἀνθρώπων) ἐξολεθρεύειν ἐκ τοῦ λαοῦ Ac 3:23 (Ex 30:33; Lev 23:29). συμβιβάζειν ἐκ τ. ὄχλου 19:33; ἐκλέγειν ἐκ τ. κόσμου J 15:19; cp. Mt 13:41, 47; Ac 1:24; 15:22; Ro 9:24. For ἐκ freq. ἐκ μέσου Mt 13:49; Ac 17:33; 23:10; 1 Cor 5:2; 2 Cor 6:17 (cp. Ex 31:14).—ἀνιστάναι τινὰ ἔκ τινων Ac 3:22 (Dt 18:15); ἐκ νεκρῶν 17:31. ἐγείρειν τινὰ ἐκ νεκρῶν J 12:1, 9, 17; Ac 3:15; 4:10; 13:30; Hb 11:19; AcPlCor 2:6; ἀνίστασθαι ἐκ νεκρῶν Ac 10:41; 17:3; ἀνάστασις ἐκ νεκρ. Lk 20:35; 1 Pt 1:3; cp. Ro 10:7. Also s. ἠρεμέω.ⓒ of situations and circumstances out of which someone is brought, from: ἐξαγοράζειν ἔκ τινος redeem fr. someth. Gal 3:13; also λυτροῦν (cp. Sir 51:2) 1 Pt 1:18; σῴζειν ἔκ τινος save fr. someth. J 12:27; Hb 5:7; Js 5:20 (Od. 4, 753; MLetronne, Recueil des Inscr. 1842/8, 190; 198 σωθεὶς ἐκ; SIG 1130, 1f; UPZ 60:6f [s. διασῴζω]; PVat A, 7 [168 B.C.]=Witkowski 36, 7 διασεσῶσθαι ἐκ μεγάλων κινδύνων; Sir 51:11; EpJer 49; JosAs 4:8 ἐκ τοῦ … λιμοῦ); ἐξαιρεῖσθαι Ac 7:10 (cp. Wsd 10:1; Sir 29:12). τηρεῖν ἔκ τινος keep from someth. Rv 3:10; μεταβαίνειν ἔκ τινος εἴς τι J 5:24; 1J 3:14; μετανοεῖν ἔκ τινος repent and turn away fr. someth. Rv 2:21f; 9:20f; 16:11. ἀναπαύεσθαι ἐκ τ. κόπων rest fr. one’s labors 14:13. ἐγείρεσθαι ἐξ ὕπνου wake fr. sleep (Epict. 2, 20, 15; Sir 22:9; cp. ParJer 5:2 οὐκ ἐξυπνίσθη ἐκ τοῦ ὕπνου αὐτοῦ) Ro 13:11. ζωὴ ἐκ νεκρῶν 11:15. ζῶντες ἐκ νεκρῶν people who have risen fr. death to life 6:13 (cp. Soph., Oed. R. 454; X., An. 7, 7, 28; Demosth. 18, 131 ἐλεύθερος ἐκ δούλου καὶ πλούσιος ἐκ πτωχοῦ γεγονώς; Palaeph. 3, 2). S. ἀνάστασις 2b.ⓓ of pers. and things with whom a connection is severed or is to remain severed: τηρεῖν αὐτοὺς ἐκ τοῦ πονηροῦ keep them fr. the evil one J 17:15; cp. Ac 15:29. Pregnant constr.: ἀνανήφειν ἐκ τῆς τοῦ διαβόλου παγίδος 2 Ti 2:26. νικᾶν ἔκ τινος free oneself from … by victory Rv 15:2 (for possible Latinism s. reff. to Livy and Velleius Paterculus in OLD s.v. ‘victoria’; but s. also RCharles, ICC Rv II, 33). ἐλεύθερος ἐκ 1 Cor 9:19 (cp. Eur., Herc. Fur. 1010 ἐλευθεροῦντες ἐκ δρασμῶν πόδα ‘freeing our feet from flight’ [=we recovered from our flight]). καθαρός εἰμι ἐγὼ ἐξ αὐτῆς I practiced abstinence with her GJs 15:4.② marker denoting the direction fr. which someth. comes, from καταβαίνειν ἐκ τοῦ ὄρους (Il. 13, 17; X., An. 7, 4, 12; Ex 19:14; 32:1 al.; JosAs 4:1 ἐκ τοῦ ὑπερῴου) Mt 17:9. θρὶξ ἐκ τῆς κεφαλῆς ὑμῶν οὐ μὴ ἀπόληται Lk 21:18. ἐκπίπτειν ἐκ τ. χειρῶν Ac 12:7. διδάσκειν ἐκ τοῦ πλοίου Lk 5:3. ἐκ τῆς βάτου χρηματισμοῦ διδομένου 1 Cl 17:5 (cp. Just., A I, 62:3). ἐκ τῆς πρύμνης ῥίψαντες τὰς ἀγκύρας Ac 27:29. κρέμασθαι ἔκ τινος (Hom. et al.; 1 Macc 1:61; 2 Macc 6:10; Jos., Ant. 14, 107) 28:4. ἐκ ῥιζῶν to (lit. from) its roots (Job 28:9; 31:12) Mk 11:20; B 12:9.—Since the Greek feeling concerning the relation betw. things in this case differed fr. ours, ἐκ could answer the question ‘where?’ (cp. Soph., Phil. 20; Synes., Ep. 131 p. 267a ἐκ τῆς ἑτέρας μερίδος=on the other side; BGU 975, 11; 15 [45 A.D.]; PGM 36, 239; LXX; JosAs 16:12 εἱστήκει … ἐξ εὐωνύμων; 22:7) ἐκ δεξιῶν at (on) the right (δεξιός 1b) Mt 20:21, 23; 22:44 (Ps 109:1); 25:33; Lk 1:11; Ac 2:25 (Ps 15:8), 34 (Ps 109:1); 7:55f; B 11:10. ἐξ ἐναντίας opposite Mk 15:39 (Hdt. 8, 6, 2; Thu. 4, 33, 1; Mitt-Wilck. I/2, 461, 6; Sir 37:9; Wsd 4:20 al.); ὁ ἐξ ἐναντίας the opponent (Sext. Emp., Adv. Phys. 1, 66 [=Adv. Math. 9, 66]; 2, 69 [=Adv. Math. 10, 69], Adv. Eth. 1, 25; Bias in Diog. L. 1, 84) Tit 2:8.—ἐκ τοῦ κατωτάτου ᾅδου … προσευχομένου Ἰωνᾶ AcPlCor 2:30.③ marker denoting origin, cause, motive, reason, from, ofⓐ in expr. which have to do w. begetting and birth from, of, by: ἐκ introduces the role of the male (Ps.-Callisth. 1, 9 ἐκ θεοῦ ἔστι; JosAs 21:8 συνέλαβεν Ἀσενὲθ ἐκ τοῦ Ἰωσήφ; Tat. 33, 3 συλλαμβάνουσιν ἐκ φθορέως; Ath. 22, 4 ἐκ τοῦ Κρόνου; SIG 1163, 3; 1169, 63; OGI 383, 3; 5 [I B.C.]) ἐν γαστρὶ ἔχειν ἔκ τινος Mt 1:18. κοίτην ἔχειν ἔκ τινος Ro 9:10; also of the female (SIG 1160, 3; PEleph 1, 9 [311/10 B.C.] τεκνοποιεῖσθαι ἐξ ἄλλης γυναικός; PFay 28, 9 γεννᾶσθαι ἐκ; Demetr.: 722 Fgm. 1, 14 Jac.; Jos., Ant. 1, 191; Ath. 20, 3 ἐξ ἧς παῖς Διόνυσος αὐτῷ) γεννᾶν τινα ἐκ beget someone by (a woman; s. γεννάω 1a) Mt 1:3, 5, etc. ἐκ Μαρίας ἐγεννῄθη AcPlCor 1:14; 2:5; γίνεσθαι ἐκ γυναικός (Jos., Ant. 11, 152; Ar. 9, 7) Gal 4:4; cp. vs. 22f.—γεννᾶσθαι ἐξ αἱμάτων κτλ. J 1:13; ἐκ τ. σαρκός 3:6; ἐκ πορνείας 8:41. ἐγείρειν τινὶ τέκνα ἐκ Mt 3:9; Lk 3:8. (τὶς) ἐκ καρποῦ τ. ὀσφύος αὐτοῦ Ac 2:30 (Ps 131:11). γεννᾶσθαι ἐκ τ. θεοῦ J 1:13; 1J 3:9; 4:7; 5:1, 4, 18 (Just., A I, 22, 2); ἐκ τ. πνεύματος J 3:6 (opp. ἐκ τ. σαρκός). εἶναι ἐκ τοῦ θεοῦ (Menand., Sam. 602 S. [257 Kö.]) J 8:47; 1J 4:4, 6; 5:19; opp. εἶναι ἐκ τ. διαβόλου J 8:44; 1J 3:8 (cp. OGI 90, 10 of Ptolemaeus Epiphanes ὑπάρχων θεὸς ἐκ θεοῦ κ. θεᾶς).ⓑ to denote origin as to family, race, city, people, district, etc.: ἐκ Ναζαρέτ J 1:46. ἐκ πόλεως vs. 44. ἐξ οἴκου Lk 1:27; 2:4. ἐκ γένους (Jos., Ant. 11, 136) Phil 3:5; Ac 4:6. ἐκ φυλῆς (Jos., Ant. 6, 45; 49; PTebt I, 26, 15) Lk 2:36; Ac 13:21; 15:23; Ro 11:1. Ἑβρ. ἐξ Ἑβραίων a Hebrew, the son of Hebrews Phil 3:5 (Goodsp., Probs., 175f; on the connotation of ancestral ἀρετή Phil 3:5 cp. New Docs VII 233, no. 10, 5). ἐκ σπέρματός τινος J 7:42; Ro 1:3; 11:1. ἐξ ἐθνῶν Ac 15:23; cp. Gal 2:15. Cp. Lk 23:7; Ac 23:34. ἐκ τ. γῆς J 3:31. For this ἐκ τῶν κάτω J 8:23 (opp. ἐκ τ. ἄνω). ἐκ (τούτου) τ. κόσμου 15:19ab; 17:14; 1J 2:16; 4:5. ἐξ οὐρανοῦ ἢ ἐξ ἀνθρώπων Mt 21:25; Mk 11:30.—To express a part of the whole, subst.: οἱ ἐξ Ἰσραήλ the Israelites Ro 9:6. οἱ ἐξ ἐριθείας selfish, factious people 2:8. οἱ ἐκ νόμου partisans of the law 4:14; cp. vs. 16. οἱ ἐκ πίστεως those who have faith Gal 3:7, 9; cp. the sg. Ro 3:26; 4:16. οἱ ἐκ περιτομῆς the circumcision party Ac 11:2; Ro 4:12; Gal 2:12. οἱ ἐκ τῆς περιτομῆς Tit 1:10. For this οἱ ὄντες ἐκ περιτομῆς Col 4:11. οἱ ἐκ τ. συναγωγῆς members of the synagogue Ac 6:9. οἱ ἐκ τῶν Ἀριστοβούλου Ro 16:10f. οἱ ἐκ τῆς Καίσαρος οἰκίας Phil 4:22 (s. Καῖσαρ and οἰκία 3). In these cases the idea of belonging, the partisan use, often completely overshadows that of origin; cp. Dg 6:3.ⓒ to denote derivation (Maximus Tyr. 13, 3f φῶς ἐκ πυρός; Ath. 18:3 γένεσιν … ἐξ ὕδατος) καπνὸς ἐκ τ. δόξης τ. θεοῦ Rv 15:8 (cp. EpJer 20 καπνὸς ἐκ τ. οἰκίας). ἡ σωτηρία ἐκ τ. Ἰουδαίων ἐστίν J 4:22. εἶναι ἔκ τινος come, derive from someone or someth. (Jos., Ant. 7, 209) Mt 5:37; J 7:17, 22; 1J 2:16, 21; εἶναι is oft. to be supplied Ro 2:29; 11:36; 1 Cor 8:6 ( Plut., Mor. 1001c); 11:12; 2 Cor 4:7; Gal 5:8. ἔργα ἐκ τοῦ πατρός J 10:32. οἰκοδομὴ ἐκ θεοῦ 2 Cor 5:1; χάρισμα 1 Cor 7:7; δικαιοσύνη Phil 3:9. φωνὴ ἐκ τ. στόματος αὐτοῦ Ac 22:14. Here belongs the constr. w. ἐκ for the subj. gen., as in ἡ ἐξ ὑμῶν (v.l.) ἀγάπη 2 Cor 8:7; ὁ ἐξ ὑμῶν ζῆλος 9:2 v.l.; Rv 2:9 (cp. Vett. Val. 51, 16; CIG II 3459, 11 τῇ ἐξ ἑαυτῆς κοσμιότητι; pap. [Rossberg 14f]; 1 Macc 11:33 χάριν τῆς ἐξ αὐτῶν εὐνοίας; 2 Macc 6:26). ἐγένετο ζήτησις ἐκ τ. μαθητῶν Ἰωάννου there arose a discussion on the part of John’s disciples J 3:25 (Dionys. Hal. 8, 89, 4 ζήτησις πολλὴ ἐκ πάντων ἐγένετο; Appian, Bell. Civ. 2, 24 §91 σφαγή τις ἐκ τῶν στρατιωτῶν ἐγένετο).ⓓ of the effective cause by, because of (cp. the ‘perfectivizing’ force of ἐκ and other prepositions in compounds, e.g. Mt 4:7; Mk 9:15. B-D-F §318, 5)α. personal in nature, referring to originator (X., An. 1, 1, 6; Diod S 19, 1, 4 [saying of Solon]; Arrian, Anab. 3, 1, 2; 4, 13, 6 of an inspired woman κατεχομένη ἐκ τοῦ θείου; Achilles Tat. 5, 27, 2; SibOr 3, 395; Just.: A I, 12, 5 ἐκ δαιμόνων φαύλων … καὶ ταῦτα … ἐνεργεῖσθαι, also D. 18, 3; Nicetas Eugen. 7, 85 H. ἐκ θεῶν σεσωσμένη; Ps.-Clem., Hom. p. 7, 19 Lag. τὸν ἐκ θεοῦ σοι ἀποδιδόμενον μισθόν): ὠφελεῖσθαι ἔκ τινος Mt 15:5; Mk 7:11. ζημιοῦσθαι 2 Cor 7:9. λυπεῖσθαι 2:2. εὐχαριστεῖσθαι 1:11. ἀδικεῖσθαι Rv 2:11. ἐξ ἐμαυτοῦ οὐκ ἐλάλησα J 12:49 (cp. Soph., El. 344 οὐδὲν ἐξ σαυτῆς λέγεις).β. impersonal in nature (Arrian, Anab. 3, 21, 10 ἀποθνῄσκειν ἐκ τ. τραυμάτων; 6, 25, 4; JosAs 29:8 ἐκ τοῦ τραύματος τοῦ λίθου; POxy 486, 32 τὰ ἐμὰ ἐκ τ. ἀναβάσεως τ. Νίλου ἀπολωλέναι): ἀποθανεῖν ἐκ τ. ὑδάτων Rv 8:11. πυροῦσθαι 3:18. σκοτοῦσθαι 9:2. φωτίζεσθαι 18:1. κεκοπιακὼς ἐκ τῆς ὁδοιπορίας J 4:6 (Aelian, VH 3, 23 ἐκ τοῦ πότου ἐκάθευδεν). ἔκαμον ἐκ τῆς ὁδοῦ GJs 15:1.ⓔ of the reason which is a presupposition for someth.: by reason of, as a result of, because of (X., An. 2, 5, 5; Appian, Bell. Civ. 1, 42 §185 ἐκ προδοσίας; POxy 486, 28f ἐκ τῆς ἐπιστολῆς; Just., A I, 68, 3 ἐξ ἐπιστολῆς; numerous examples in Mayser II/2 p. 388; Philo, De Jos. 184 ἐκ διαβολῆς; Jos., Vi. 430; JosAs 11 παραλελυμένη … ἐκ τῆς πολλῆς ταπεινώσεως; Ar. 8, 6 ἐκ τούτων … τῶν ἐπιτηδευμάτων τῆς πλάνης; Just., A I, 4, 1 ἐκ τοῦ … ὀνόματος; also inf.: 33, 2 ἵνα … ἐκ τοῦ προειρῆσθαι πιστευθῇ 68, 3 al.): δικαιοῦσθαι ἔκ τινος Ro 4:2; Gal 2:16; 3:24; cp. Ro 3:20, 30 (cp. εἴ τις ἐκ γένους [δίκαι]ος=has the right of citizenship by descent [i.e. has the law on his side]: letter of MAurelius 34, ZPE 8, ’71, 170); οὐκ … ἡ ζωὴ αὐτοῦ ἐστιν ἐκ τῶν ὑπαρχόντων αὐτῷ he does not live because of his possessions Lk 12:15. ἐκ ταύτης τ. ἐργασίας Ac 19:25. ἐξ ἔργων λαβεῖν τὸ πνεῦμα Gal 3:2, 5; cp. Ro 11:6. ἐξ ἀναστάσεως λαβεῖν τ. νεκρούς Hb 11:35. ἐσταυρώθη ἐξ ἀσθενείας 2 Cor 13:4. τὸ ἐξ ὑμῶν as far as it depends on you Ro 12:18.—ἐκ τοῦ πόνου in anguish Rv 16:10; cp. vs. 11; 8:13.—ἐκ τούτου for this reason, therefore (SIG 1168, 47; 1169, 18; 44; 62f; BGU 423, 17=Mitt-Wilck. I/2, 480, 17) J 6:66; 19:12.ⓕ Sim. ἐκ can introduce the means which one uses for a definite purpose, with, by means of (Polyaenus 3, 9, 62 ἐξ ἱμάντος=by means of a thong) ἐκ τοῦ μαμωνᾶ Lk 16:9 (X., An. 6, 4, 9; PTebt 5, 80 [118 B.C.] ἐκ τ. ἱερῶν προσόδων; ParJer 1:7 [of Jerusalem] ἐκ τῶν χειρῶν σου ἀφανισθήτω; Jos., Vi. 142 ἐκ τ. χρημάτων); cp. 8:3.ⓖ of the source, fr. which someth. flows or comes:α. λαλεῖν ἐκ τ. ἰδίων J 8:44. ἐκ τοῦ περισσεύματος τ. καρδίας Mt 12:34. τὰ ἐκ τ. ἱεροῦ the food from the temple 1 Cor 9:13. ἐκ τ. εὐαγγελίου ζῆν get one’s living by proclaiming the gospel vs. 14.β. information, insight, etc. (X., An. 7, 7, 43 ἐκ τῶν ἔργων κατέμαθες; Just., A I, 28, 1 ἐκ τῶν ἡμετέρων συγγραμμάτων … μαθεῖν 34, 2 al.) κατηχεῖσθαι ἐκ Ro 2:18. ἀκούειν ἐκ J 12:34. γινώσκειν Mt 12:33; Lk 6:44; 1J 3:24; 4:6. ἐποπτεύειν 1 Pt 2:12. δεικνύναι Js 2:18 (cp. ἀποδεικνύναι Just., D. 33, 1).γ. of the inner life, etc., fr. which someth. proceeds (since Il. 9, 486): ἐκ καρδίας Ro 6:17; 1 Pt 1:22 v.l. (cp. Theocr. 29, 4; M. Ant. 3, 3). ἐκ ψυχῆς Eph 6:6; Col 3:23 (X., An. 7, 7, 43, Oec. 10, 4; Jos., Ant. 17, 177; 1 Macc 8:27). ἐκ καθαρᾶς καρδίας 1 Ti 1:5; 2 Ti 2:22; 1 Pt 1:22. ἐξ ὅλης τ. καρδίας σου καὶ ἐξ ὅλης τ. ψυχῆς σου καὶ ἐξ ὅλης τ. διανοίας σου καὶ ἐξ ὅλης τ. ἰσχύος σου Mk 12:30; cp. Lk 10:27 (Dt 6:5; cp. Wsd 8:21; 4 Macc 7:18; Epict. 2, 23, 42 ἐξ ὅλης ψυχῆς). ἐκ πίστεως Ro 14:23; cp. 2 Cor 2:17. Also of circumstances which accompany an action without necessarily being the source of it: γράφειν ἐκ πολλῆς θλίψεως write out of great affliction 2 Cor 2:4; Phil 1:17.ⓗ of the material out of which someth. is made (Hdt. 1, 194; Pla., Rep. 10, 616c; OGI 194, 28 [42 B.C.] a statue ἐκ σκληροῦ λίθου; PMagd 42, 5 [221 B.C.]=PEnteux 83, 5; POxy 707, 28; PGM 13, 659; Wsd 15:8; 1 Macc 10:11; Jdth 1:2; En 99:13; JosAs 3:9; Just., A I, 59, 1) of, from στέφανος ἐξ ἀκανθῶν Mt 27:29; J 19:2; cp. 2:15; 9:6; Ro 9:21; 1 Cor 15:47; Rv 18:12; 21:21; perh. also 1 Cor 11:12 ἡ γυνὴ ἐκ τοῦ ἀνδρός.ⓘ of the underlying rule or principle according to, in accordance with (Hdt., Pla. et al. [Kühner-G. I 461g], also OGI 48, 12 [III B.C.] ἐκ τ. νόμων; PEleph 1, 12 [312/11 B.C.] ἐκ δίκης; PPetr III, 26, 9 ἐκ κρίσεως; LXX, e.g. 1 Macc 8:30; Jos., Ant. 6, 296 ἐκ κυνικῆς ἀσκήσεως πεποιημένος τὸν βίον) ἐκ τ. λόγων Mt 12:37 (cp. Wsd 2:20). ἐκ τ. στόματός σου κρινῶ σε by what you have said Lk 19:22 (cp. Sus 61 Theod.; also X., Cyr. 2, 2, 21 ἐκ τ. ἔργων κρίνεσθαι). ἐκ τῶν γεγραμμένων on the basis of things written Rv 20:12. ἐκ τ. καλοῦντος Ro 9:12. ἐκ τ. ἔχειν in accordance w. your ability 2 Cor 8:11. ἐξ ἰσότητος on the basis of equality vs. 13.④ marker used in periphrasis, from, ofⓐ for the partitive gen. (B-D-F §164, 1 and 2; 169; Rob. 599; 1379).α. after words denoting number εἷς, μία, ἕν (Hdt. 2, 46, 2 ἐκ τούτων εἷς; POxy 117, 14ff [II/III A.D.] δύο … ἐξ ὧν … ἓν ἐξ αὐτῶν; Tob 12:15 BA; Sir 32:1; Jos., Bell. 7, 47; JosAs 20:2 ἐκ τῶν παρθένων μία Just., D. 126, 4) Mt 10:29; 18:12; 22:35; 27:48; Mk 9:17 al.; εἷς τις J 11:49; δύο Mk 16:12; Lk 24:13; J 1:35; 21:2. πέντε Mt 25:2. πολλοί (1 Macc 5:26; 9:69) J 6:60, 66; 7:31; 11:19, 45. οἱ πλείονες 1 Cor 15:6. οὐδείς (Epict. 1, 29, 37; 1 Macc 5:54; 4 Macc 14:4; Ar. 13, 6; Just., D. 16, 2) J 7:19; 16:5. χιλιάδες ἐκ πάσης φυλῆς Rv 7:4.β. after the indef. pron. (Plut., Galba 1065 [27, 2]; Herodian 5, 3, 9; 3 Macc 2:30; Jos., Vi. 279) Lk 11:15; J 6:64; 7:25, 44, 48; 9:16; 11:37, 46 al. Also after the interrog. pron. Mt 6:27; 21:31; Lk 11:5; 12:25; 14:28 al.γ. the partitive w. ἐκ as subj. (2 Km 11:17) εἶπαν ἐκ τ. μαθητῶν αὐτοῦ J 16:17.—Rv 11:9. As obj., pl. Mt 23:34; Lk 11:49; 21:16; 2J 4 (cp. Sir 33:12; Jdth 7:18; 10:17 al.).δ. used w. εἶναι belong to someone or someth. (Jos., Ant. 12, 399) καὶ σὺ ἐξ αὐτῶν εἶ you also belong to them Mt 26:73; cp. Mk 14:69f; Lk 22:58; J 7:50; 10:26; Ac 21:8; cp. 2 Cl 18:1. οὐκ εἰμὶ ἐκ τ. σώματος I do not belong to the body 1 Cor 12:15f; cp. 2 Cl 14:1.ε. after verbs of supplying, receiving, consuming: ἐσθίειν ἔκ τινος (Tob 1:10; Sir 11:19; Jdth 12:2; JosAs 16:8) 1 Cor 9:7; 11:28; J 6:26, 50f; Rv 2:7. πίνειν Mt 26:29; Mk 14:25; J 4:13f; Rv 14:10; χορτάζειν ἔκ τινος gorge w. someth. 19:21 (s. ζ below); μετέχειν 1 Cor 10:17; λαμβάνειν (1 Esdr 6:31; Wsd 15:8) J 1:16; Rv 18:4; Hs 9, 24, 4. τὸ βρέφος … ἔλαβε μασθὸν ἐκ τῆς μητρὸς αὐτοῦ the child took its mother’s breast GJs 19:2; διδόναι (Tob 4:16; Ezk 16:17) Mt 25:8; 1J 4:13. διαδιδόναι (Tob 4:16 A) J 6:11.ζ. after verbs of filling: ἐπληρώθη ἐκ τῆς ὀσμῆς was filled w. the fragrance J 12:3 cp. Rv 8:5. χορτασθῆναι ἔκ τινος to be satisfied to the full w. someth. Lk 15:16. γέμειν ἐξ ἁρπαγῆς be full of greed Mt 23:25.ⓑ in periphrasis for the gen. of price or value for (Palaeph. 45; PFay 111, 16 [95/96 A.D.]; 119, 5 [c. 100 A.D.]; 131, 5; PLond II, 277, 9 p. 217 [23 A.D.]; BGU III, 916, 19 [I A.D.]; PAmh II, 133, 19 [II A.D.]; Jos., Ant. 14, 34; B-D-F §179) ἀγοράζειν τι ἔκ τινος Mt 27:7 (POxy 745, 2 [c. 1 A.D.] τ. οἶνον ἠγόρασας ἐκ δραχμῶν ἕξ; EpJer 24); cp. Ac 1:18; Mt 20:2.⑤ marker denoting temporal sequence, fromⓐ of the time when someth. begins from, from … on, for, etc. ἐκ κοιλίας μητρός from birth (Ps 21:11; 70:6; Is 49:1) Mt 19:12 al.; also ἐκ γενετῆς J 9:1 (since Il. 24, 535; Od. 18, 6; s. also γενετή). ἐκ νεότητος (since Il. 14, 86; Ps 70:5; Sir 7:23; Wsd 8:2; 1 Macc 2:66; JosAs 17:4) Mk 10:20; Lk 18:21. ἐξ ἱκανῶν χρόνων for a long time 23:8. ἐκ πολλῶν χρόνων a long time before 1 Cl 42:5 (cp. Epict. 2, 16, 17 ἐκ πολλοῦ χρόνου. Cp. ἐκ πολλοῦ Thu. 1, 68, 3; 2, 88, 2; ἐξ ὀλίγων ἡμερῶν Lysias, Epitaph. 1). ἐκ γενεῶν ἀρχαίων Ac 15:21 (cp. X., Hell. 6, 1, 4 ἐκ πάντων προγόνων). ἐκ τ. αἰῶνος since the world began J 9:32 (cp. ἐξ αἰῶνος Sext. Emp., Adv. Math. 9, 76; Diod S 4, 83, 3; Aelian, VH 6, 13; 12, 64; OGI 669, 61; Sir 1:4; 1 Esdr 2:17, 21; Jos., Bell. 5, 442). ἐξ ἐτῶν ὀκτώ for eight years Ac 9:33; cp. 24:10. ἐξ ἀρχῆς (PTebt 40, 20 [117 B.C.]; Sir 15:14; 39:32; Jos., C. Ap. 1, 225; Ath. 8, 1) J 6:64. ἐκ παιδιόθεν fr. childhood Mk 9:21 (s. παιδιόθεν. Just., A I, 15, 6 ἐκ παίδων. On the use of ἐκ w. an adv. cp. ἐκ τότε POxy 486 [II A.D.]; ἐκ πρωίθεν 1 Macc 10:80).ⓑ of temporal sequenceα. ἡμέραν ἐξ ἡμέρας day after day 2 Pt 2:8; 2 Cl 11:2 (cp. Ps.-Eur., Rhes. 445; Henioch. Com. 5:13 K.; Theocr. 18, 35; Gen 39:10; Num 30:15; Sir 5:7; Esth 3:7; En 98:8; 103:10).β. ἐκ δευτέρου for the second time, again, s. δεύτερος 2. ἐκ τρίτου Mt 26:44 (ParJer 7:8; cp. PHolm 1, 32 ἐκ τετάρτου).⑥ various uses and unitsⓐ blending of constructions, cp. Rob. 599f: ἐκ for ἐν (Hdt., Thu. et al., s. Kühner-G. I 546f; LXX, e.g. Sus 26 Theod.; 1 Macc 11:41; 13:21; Jdth 15:5) ὁ πατὴρ ὁ ἐξ οὐρανοῦ δώσει Lk 11:13. μὴ καταβάτω ἆραι τὰ ἐκ τῆς οἰκίας αὐτοῦ Mt 24:17. τὴν ἐκ Λαοδικείας (ἐπιστολὴν) ἵνα καὶ ὑμεῖς ἀναγνῶτε Col 4:16.ⓑ like the OT use of מִן: ἔκρινεν ὁ θεὸς τὸ κρίμα ὑμῶν ἐξ αὐτῆς God has pronounced judgment for you against her Rv 18:20 (cp. Ps 118:84; Is 1:24; En 100:4; 104:3). ἐξεδίκησεν τὸ αἷμα τ. δούλων αὐτοῦ ἐκ χειρὸς αὐτῆς 19:2, cp. 6:10 (both 4 Km 9:7).ⓒ adv. expressions (Just., A I, 2, 1 ἐκ παντὸς τρόπου ‘in every way’): ἐξ ἀνάγκης (ἀνάγκη 1). ἐκ συμφώνου by mutual consent (BGU 446, 13=Mitt-Wilck. II/2, 257, 13; CPR I, 11, 14 al. in pap; cp. Dssm., NB 82f [BS 225]) 1 Cor 7:5. ἐκ λύπης reluctantly 2 Cor 9:7. ἐκ περισσοῦ extremely (Dio Chrys. 14 [31], 64; Lucian, Pro Merc. Cond. 13; Da 3:22 Theod.; Galen, CMG V/10/2/2 p. 284, 17 [-ττ]) Mk 6:51; 1 Th 5:13 v.l.; ἐκ μέτρου by measure = sparingly J 3:34. ἐκ μέρους (Galen, CMG V/10/2/2 p. 83, 24) part by part = as far as the parts are concerned, individually 1 Cor 12:27 (distributive; cp. PHolm 1, 7 ἐκ δραχμῶν Ϛ´=6 dr. each); mostly in contrast to ‘complete’, only in part 13:9 (BGU 538, 35; 574, 10; 887, 6; 17 al. in pap; EpArist 102). ἐξ ὀνόματος individually, personally, by name IEph 20:2; IPol 4:2; 8:2.ⓓ ἐκ … εἰς w. the same word repeated gives it special emphasis (Plut., Galba 1058 [14, 2] ἐκ προδοσίας εἰς προδοσίαν; Ps 83:8) ἐκ πίστεως εἰς πίστιν Ro 1:17.—2 Cor 2:16 (twice).—The result and goal are thus indicated Ro 11:36; 1 Cor 8:6; Col 1:16. AFridrichsen, ConNeot 12, ’48, 54.—DELG s.v. ἐξ. M-M. -
5 στοχάζομαι
Aἐστοχαζόμην Id.Euthd.277b
: [tense] fut.- άσομαι Isoc.Ep.6.10
, M.Ant.10.6: [tense] aor.ἐστοχασάμην Pl.Grg. 464c
, Hp.VM9: [tense] pf.ἐστόχασμαι Pl.Lg. 635a
, Arist.HA 571a27:— Gal. uses this [tense] pf., as also [tense] aor. ἐστοχάσθην, in pass. sense, [tense] pf. in 10.885, 11.35, [tense] aor. in 13.713, cf. Ruf. ap. Orib.7.26.40; ἐστοχάσθην in act. sense, Ps.-Callisth.1.3 (cod. L): ([etym.] στόχος):— aim or shoot at, c. gen., [ σκοποῦ] Pl.R. 519c, Isoc.l.c.;δίκην τοξότου σ. τινός Pl.Lg. 706a
; ἄλλου στοχαζόμενος ἔτυχε τούτου aiming at another man hit the deceased, Antipho 2.1.4;σ. ἀνθρώπων X.Cyr.1.6.29
.2 metaph., aim at, endeavour after,μέτρου Hp.VM9
; ;τοῦ μεγίστου ἀγαθοῦ Id.R. 462a
;τῆς σωτηρίας Id.Lg. 962a
;ἡ φύσις ἐστόχασται ἑκάστου οὐδέν τι ἔλασσον τῆς ἀπολήξεως ἢ τῆς ἀρχῆς M.Ant.8.20
;τοῦ γέλωτα ποιῆσαι Arist.EN 1128a6
; τοῦ ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ γινομένου Id HA l.c.; σ. τῶν μάλιστα φίλων κριτῶν aim at having them as judges, X.Cyr.8.2.27; soτῆς τοῦ δήμου βουλήσεως Plb.6.16.5
;τῶν πολιτῶν LXX 2 Ma.14.8
; also , cf. 962d;οὕτω σ. ὅπως.. Hp.Art.4
, cf. Diocl.Fr.138, SIG609.7 (Delph., ii B.C.), PTeb.27.70 (ii B.C.).II endeavour to make out, guess at a thing, c. gen., ;τῆς τῶν θεῶν σ. διανοίας Isoc.1.50
; σ. τοῦ συμβουλευομένου guessing at the mind of their consultant, Pl.La. 178b: abs., make guesses, feel one's way,εὖ γε στοχάζει S.Ant. 241
codd.; στοχαζομένη τὰ συμφέροντα ἐκπληροῦν by guessing, X.Mem.2.2.5;οὐ γνοῦσα, ἀλλὰ στοχασαμένη Pl.Grg. 464c
, cf. Phlb. 56a; calculate, Cleom.2.1; infer, (Teos, ii B.C.), Plb.1.14.2, al.;διά τινος Id.3.68.10
;ἀπό τινος Ocell.1.1
: c. acc. et inf.,στοχαζόμεθα τὸν Δημήτριον μὴ κατειληφέναι Ζηνόδωρον ἐν πόλει PCair.Zen.367.13
(iii B.C.), cf. POxy.931.9 (ii A.D.): c. acc., survey, explore, ; αἰῶνα ib.Wi.13.9; guess at. τοὺς πλησίον ib.Si.9.14; τοιοῦτον τὸν κόσμιον στοχάζου expect the κόσμιος to be like that, Polem.Phgn.2.60.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > στοχάζομαι
-
6 λόγος
λόγος, ὁ, verbal noun of λέγω (B), with senses corresponding to λέγω (B) II and III (on the various senses of the word v. Theo Sm.pp.72,73 H., An.Ox.4.327): common in all periods in Prose and Verse, exc. Epic, in which it is found in signf. derived from λέγω (B) 111, cf.infr. VI. 1 a:1 account of money handled,σανίδες εἰς ἃς τὸν λ. ἀναγράφομεν IG12.374.191
; ἐδίδοσαν τὸν λ. ib.232.2;λ. δώσεις τῶν μετεχείρισας χρημάτων Hdt.3.142
, cf. 143;οὔτε χρήματα διαχειρίσας τῆς πόλεως δίδωμι λ. αὐτῶν οὔτε ἀρχὴν ἄρξας οὐδεμίαν εὐθύνας ὑπέχω νῦν αὐτῆς Lys.24.26
;λ. ἀπενεγκεῖν Arist.Ath.54.1
;ἐν ταῖς εὐθύναις τοῦ τοιούτου λ. ὑπεχέτω Pl.Lg. 774b
;τὸν τῶν χρημάτων λ. παρὰ τούτων λαμβάνειν D.8.47
;ἀδικήματα εἰς ἀργυρίου λ. ἀνήκοντα Din.1.60
; συνᾶραι λόγον μετά τινος settle accounts with, Ev.Matt.18.23, etc.; δεύτεροι λ. a second audit, Cod.Just.1.4.26.1; ὁ τραπεζιτικὸς λ. banking account, Theo Sm.p.73 H.: metaph.,οὐκ ἂν πριαίμην οὐδενὸς λ. βροτόν S.Aj. 477
.b public accounts, i. e. branch of treasury, ἴδιος λ., in Egypt, OGI188.2, 189.3, 669.38; also as title of treasurer, ib.408.4, Str.17.1.12;ὁ ἐπὶ τῶν λ. IPE2.29
A ([place name] Panticapaeum); δημόσιος λ., = Lat. fiscus, OGI669.21 (Egypt, i A.D.), etc. (but later, = aerarium, Cod.Just.1.5.15); alsoΚαίσαρος λ. OGI669.30
; κυριακὸς λ. ib.18.2 generally, account, reckoning, μὴ φῦναι τὸν ἅπαντα νικᾷ λ. excels the whole account, i.e. is best of all, S.OC 1225 (lyr.); δόντας λ. τῶν ἐποίησαν accounting for, i.e. paying the penalty for their doings, Hdt.8.100;λ. αἰτεῖν Pl.Plt. 285e
;λ. δοῦναι καὶ δέξασθαι Id.Prt. 336c
, al.;λαμβάνειν λ. καὶ ἐλέγχειν Id.Men. 75d
;παρασχεῖν τῶν εἰρημένων λ. Id.R. 344d
;λ. ἀπαιτεῖν D.30.15
, cf. Arist. EN 1104a3; λ. ὑπέχειν, δοῦναι, D.19.95;λ. ἐγγράψαι Id.24.199
, al.;λ. ἀποφέρειν τῇ πόλει Aeschin.3.22
, cf. Eu. Luc.16.2, Ep.Hebr.13.17;τὸ παράδοξον τῶν συμβεβηκότων ὑπὸ λόγον ἄγειν Plb.15.34.2
; λ. ἡ ἐπιστήμη, πολλὰ δὲ ὁ λ. the account is manifold, Plot.6.9.4; ἔχων λόγον τοῦ διὰ τί an account of the cause, Arist.APo. 74b27; ἐς λ. τινός on account of,ἐς χρημάτων λ. Th.3.46
, cf. Plb.5.89.6, LXX 2 Ma1.14, JRS 18.152 ([place name] Jerash); λόγῳ c. gen., by way of, Cod.Just.3.2.5. al.; κατὰ λόγον τοῦ μεγέθους if we take into account his size, Arist.HA 517b27;πρὸς ὃν ἡμῖν ὁ λ. Ep.Hebr.4.13
, cf. D.Chr.31.123.3 measure, tale (cf. infr. 11.1),θάλασσα.. μετρέεται ἐς τὸν αὐτὸν λ. ὁκοῖος πρόσθεν Heraclit.31
;ψυχῆς ἐστι λ. ἑαυτὸν αὔξων Id.115
; ἐς τούτου (sc. γήραος) λ. οὐ πολλοί τινες ἀπικνέονται to the point of old age, Hdt.3.99, cf.7.9.β; ὁ ξύμπας λ. the full tale, Th.7.56, cf. Ep.Phil.4.15; κοινῷ λ. νομίσαντα common measure, Pl.Lg. 746e; sum, total of expenditure, IG42(1).103.151 (Epid., iv B.C.); ὁ τῆς οὐσίας λ., = Lat. patrimonii modus, Cod.Just.1.5.12.20.4 esteem, consideration, value put on a person or thing (cf. infr. VI. 2 d), οὗ πλείων λ. ἢ τῶν ἄλλων who is of more worth than all the rest, Heraclit.39; βροτῶν λ. οὐκ ἔσχεν οὐδέν' A.Pr. 233;οὐ σμικροῦ λ. S.OC 1163
: freq. in Hdt.,Μαρδονίου λ. οὐδεὶς γίνεται 8.102
;τῶν ἦν ἐλάχιστος ἀπολλυμένων λ. 4.135
, cf. E.Fr.94;περὶ ἐμοῦ οὐδεὶς λ. Ar.Ra.87
; λόγου οὐδενὸς γίνεσθαι πρός τινος to be of no account, repute with.., Hdt.1.120, cf.4.138; λόγου ποιήσασθαί τινα make one of account, Id.1.33; ἐλαχίστου, πλείστου λ. εἶναι, to be highly, lowly esteemed, Id.1.143, 3.146; but also λόγον τινὸς ποιεῖσθαι, like Lat. rationem habere alicujus, make account of, set a value on, Democr.187, etc.: usu. in neg. statements,οὐδένα λ. ποιήσασθαί τινος Hdt.1.4
, cf. 13, Plb.21.14.9, etc.;λ. ἔχειν Hdt.1.62
, 115;λ. ἴσχειν περί τινος Pl.Ti. 87c
;λ. ἔχειν περὶ τοὺς ποιητάς Lycurg.107
;λ. ἔχειν τινός D.18.199
, Arist.EN 1102b32, Plu.Phil.18 (but also, have the reputation of.., v. infr. VI. 2 e);ἐν οὐδενὶ λ. ποιήσασθαί τι Hdt.3.50
; ἐν οὐδενὶ λ. ἀπώλοντο without regard, Id.9.70;ἐν σμικρῷ λ. εἶναι Pl.R. 550a
; ὑμεῖς οὔτ' ἐν λ. οὔτ' ἐν ἀριθμῷ Orac. ap. Sch.Theoc.14.48; ἐν ἀνδρῶν λ. [εἶναι] to be reckoned, count as a man, Hdt.3.120; ἐν ἰδιώτεω λόγῳ καὶ ἀτίμου reckoned as.., Eus.Mynd.Fr. 59;σεμνὸς εἰς ἀρετῆς λ. καὶ δόξης D.19.142
.II relation, correspondence, proportion,1 generally, ὑπερτερίης λ. relation (of gold to lead), Thgn.418 = 1164;πρὸς λόγον τοῦ σήματος A.Th. 519
; κατὰ λόγον προβαίνοντες τιμῶσι in inverse ratio, Hdt.1.134, cf. 7.36;κατὰ λ. τῆς ἀποφορῆς Id.2.109
; τἄλλα κατὰ λ. in like fashion, Hp.VM16, Prog.17: c. gen., κατὰ λ. τῶν πρόσθεν ib. 24;κατὰ λ. τῶν ἡμερῶν Ar. Nu. 619
;κατὰ λ. τῆς δυνάμεως X. Cyr.8.6.11
;ἐλάττω ἢ κατὰ λ. Arist. HA 508a2
, cf. PA 671a18;ἐκ ταύτης ἐγένετο ἐκείνη κατὰ λ. Id.Pol. 1257a31
; cf. εὔλογος: sts. with ὁ αὐτός added, κατὰ τὸν αὐτὸν λ. τῷ τείχεϊ in fashion like to.., Hdt.1.186; περὶ τῶν νόσων ὁ αὐτὸς λ. analogously, Pl.Tht. 158d, cf. Prm. 136b, al.; εἰς τὸν αὐτὸν λ. similarly, Id.R. 353d; κατὰ τὸν αὐτὸν λ. in the same ratio, IG12.76.8; by parity of reasoning, Pl.Cra. 393c, R. 610a, al.; ἀνὰ λόγον τινός, τινί, Id.Ti. 29c, Alc.2.145d; τοῦτον ἔχει τὸν λ. πρὸς.. ὃν ἡ παιδεία πρὸς τὴν ἀρετήν is related to.. as.., Procl.in Euc.p.20 F., al.2 Math., ratio, proportion (ὁ κατ' ἀνάλογον λ., λ. τῆς ἀναλογίας, Theo Sm.p.73 H.), Pythag. 2;ἰσότης λόγων Arist.EN 113a31
;λ. ἐστὶ δύο μεγεθῶν ἡ κατὰ πηλικότητα ποιὰ σχέσις Euc.5
Def.3;τῶν ἁρμονιῶν τοὺς λ. Arist.Metaph. 985b32
, cf. 1092b14; λόγοι ἀριθμῶν numerical ratios, Aristox.Harm.p.32 M.; τοὺς φθόγγους ἀναγκαῖον ἐν ἀριθμοῦ λ. λέγεσθαι πρὸς ἀλλήλους to be expressed in numerical ratios, Euc.Sect.Can. Proëm.: in Metre, ratio between arsis and thesis, by which the rhythm is defined, Aristox.Harm.p.34 M.;ἐὰν ᾖ ἰσχυροτέρα τοῦ αἰσθητηρίου ἡ κίνησις, λύεται ὁ λ. Arist.de An. 424a31
; ἀνὰ λόγον analogically, Archyt.2; ἀνὰ λ. μερισθεῖσα [ἡ ψυχή] proportionally, Pl. Ti. 37a; soκατὰ λ. Men.319.6
; πρὸς λόγον in proportion, Plb.6.30.3, 9.15.3 (but πρὸς λόγον ἐπὶ στενὸν συνάγεται narrows uniformly, Sor. 1.9, cf. Diocl.Fr.171);ἐπὶ λόγον IG5(1).1428
([place name] Messene).3 Gramm., analogy, rule, τῷ λ. τῶν μετοχικῶν, τῆς συγκοπῆς, by the rule of the participles, of syncope, Choerob. in Theod.1.75 Gaisf., 1.377 H.;εἰπέ μοι τὸν λ. τοῦ Αἴας Αἴαντος, τουτέστι τὸν κανόνα An.Ox. 4.328
.1 plea, pretext, ground, ἐκ τίνος λ.; A.Ch. 515;ἐξ οὐδενὸς λ. S.Ph. 731
;ἀπὸ παντὸς λ. Id.OC 762
;χὠ λ. καλὸς προσῆν Id.Ph. 352
;σὺν ἀφανεῖ λ. Id.OT 657
(lyr., v.l. λόγων); ἐν ἀφανεῖ λ. Antipho 5.59
;ἐπὶ τοιούτῳ λ. Hdt.6.124
; κατὰ τίνα λ.; on what ground? Pl.R. 366b; οὐδὲ πρὸς ἕνα λ. to no purpose, Id.Prt. 343d; ἐπὶ τίνι λ.; for what reason? X.HG2.2.19; τὸν λ. τοῦτον this ground of complaint, Aeschin.3.228; τίνι δικαίῳ λ.; what just cause is there? Pl.Grg. 512c; τίνι λ.; on what account? Act.Ap.10.29; κατὰ λόγον ἂν ἠνεσχόμην ὑμῶν reason would that.., ib.18.14; λ. ἔχειν, with personal subject, εἶχον ἄν τινα λ. I (i.e. my conduct) would have admitted of an explanation, Pl.Ap. 31b; τὸν ὀρθὸν λ. the true explanation, ib. 34b.b plea, case, in Law or argument (cf. VIII. I), τὸν ἥττω λ. κρείττω ποιεῖν to make the weaker case prevail, ib. 18b, al., Arist.Rh. 1402a24, cf. Ar.Nu. 1042 (pl.); personified, ib. 886, al.;ἀμύνεις τῷ τῆς ἡδονῆς λ. Pl.Phlb. 38a
;ἀνοίσεις τοὺς λ. αὐτῶν πρὸς τὸν θεόν LXXEx.18.19
; ἐχειν λ. πρός τινα to have a case, ground of action against.., Act.Ap.19.38.2 statement of a theory, argument, οὐκ ἐμεῦ ἀλλὰ τοῦ λ. ἀκούσαντας prob. in Heraclit.50; λόγον ἠδὲ νόημα ἀμφὶς ἀληθείης discourse and reflection on reality, Parm.8.50; δηλοῖ οὗτος ὁ λ. ὅτι .. Democr.7; οὐκ ἔχει λόγον it is not arguable, i.e. reasonable, S.El. 466, Pl.Phd. 62d, etc.;ἔχει λ. D.44.32
;οὐδεὶς αὐτὰ καταβαλεῖ λ. E.Ba. 202
;δίκασον.. τὸν λ. ἀκούσας Pl.Lg. 696b
; personified, φησὶ οὗτος ὁ λ. ib. 714d, cf. Sph. 238b, Phlb. 50a; ὡς ὁ λ. (sc. λέγει) Arist.EN 1115b12; ὡς ὁ λ. ὁ ὀρθὸς λέγει ib. 1138b20, cf. 29;ὁ λ. θέλει προσβιβάζειν Phld.Rh.1.41
, cf.1.19 S.; ;λ. καθαίρων Aristo Stoic.1.88
; λόγου τυγχάνειν to be explained, Phld.Mus.p.77 K.; ὁ τὸν λ. μου ἀκούων my teaching, Ev.Jo.5.24; ὁ προφητικὸς λ., collect., of VT prophecy, 2 Ep.Pet.1.19: pl.,ὁκόσων λόγους ἤκουσα Heraclit.108
;οὐκ ἐπίθετο τοῖς ἐμοῖς λ. Ar.Nu.73
; of arguments leading to a conclusion ([etym.] ὁ λ.), Pl. Cri. 46b;τὰ Ἀναξαγόρου βιβλία γέμει τούτων τῶν λ. Id.Ap. 26d
; λ. ἀπὸ τῶν ἀρχῶν, ἐπὶ τὰς ἀρχάς, Arist.EN 1095a31; συλλογισμός ἐστι λ. ἐν ᾧ τεθέντων τινῶν κτλ. Id.APr. 24b18; λ. ἀντίτυπός τε καὶ ἄπορος, of a self-contradictory theory, Plot.6.8.7.b ὁ περὶ θεῶν λ., title of a discourse by Protagoras, D.L.9.54; ὁ Ἀχιλλεὺς λ., name of an argument, ib.23;ὁ αὐξόμενος λ. Plu.2.559b
; καταβάλλοντες (sc. λόγοι), title of work by Protagoras, S.E.M.7.60;λ. σοφιστικοί Arist.SE 165a34
, al.;οἱ μαθηματικοὶ λ. Id.Rh. 1417a19
, etc.; οἱ ἐξωτερικοὶ λ., current outside the Lyceum, Id.Ph. 217b31, al.; Δισσοὶ λ., title of a philosophical treatise (= Dialex.); Λ. καὶ Λογίνα, name of play of Epicharmus, quibble, argument, personified, Ath.8.338d.c in Logic, proposition, whether as premiss or conclusion,πρότασίς ἐστι λ. καταφατικὸς ἢ ἀποφατικός τινος κατά τινος Arist.APr. 24a16
.d rule, principle, law, as embodying the result of λογισμός, Pi.O.2.22, P.1.35, N.4.31;πείθεσθαι τῷ λ. ὃς ἄν μοι λογιζομένῳ βέλτιστος φαίνηται Pl.Cri. 46b
, cf. c; ἡδονὰς τοῖς ὀρθοῖς λ. ἑπομένας obeying right principles, Id.Lg. 696c; προαιρέσεως [ἀρχὴ] ὄρεξις καὶ λ. ὁ ἕνεκά τινος principle directed to an end, Arist.EN 1139a32; of the final cause,ἀρχὴ ὁ λ. ἔν τε τοῖς κατὰ τέχνην καὶ ἐν τοῖς φύσει συνεστηκόσιν Id.PA 639b15
; ἀποδιδόασι τοὺς λ. καὶ τὰς αἰτίας οὗ ποιοῦσι ἑκάστου ib.18; [τέχνη] ἕξις μετὰ λ. ἀληθοῦς ποιητική Id.EN 1140a10
; ὀρθὸς λ. true principle, right rule, ib. 1144b27, 1147b3, al.; κατὰ λόγον by rule, consistently,ὁ κατὰ λ. ζῶν Pl.Lg. 689d
, cf. Ti. 89d; τὸ κατὰ λ. ζῆν, opp. κατὰ πάθος, Arist.EN 1169a5; κατὰ λ. προχωρεῖν according to plan, Plb.1.20.3.3 law, rule of conduct,ᾧ μάλιστα διηνεκῶς ὁμιλοῦσι λόγῳ Heraclit.72
;πολλοὶ λόγον μὴ μαθόντες ζῶσι κατὰ λόγον Democr.53
; δεῖ ὑπάρχειν τὸν λ. τὸν καθόλου τοῖς ἄρχουσιν universal principle, Arist.Pol. 1286a17;ὁ νόμος.. λ. ὢν ἀπό τινος φρονήσεως καὶ νοῦ Id.EN 1180a21
; ὁ νόμος.. ἔμψυχος ὢν ἑαυτῷ λ. conscience, Plu. 2.780c; τὸν λ. πρόχειρον ἔχειν precept, Phld.Piet.30, cf. 102;ὁ προστακτικὸς τῶν ποιητέων ἢ μὴ λ. κοινός M.Ant.4.4
.4 thesis, hypothesis, provisional ground, ὡς ἂν εἰ λέγοι λόγον maintain a thesis, Pl. Prt. 344b; ὑποθέμενος ἑκάστοτε λ. provisionally assuming a proposition, Id.Phd. 100a; τὸν τῆς ὁμοιότητος λ. hypothesis of equivalence, Arist.Cael. 296a20.5 reason, ground,πάντων γινομένων κατὰ τὸν λ. τόνδε Heraclit.1
;οὕτω βαθὺν λ. ἔχει Id.45
; ἐκ λόγου, opp. μάτην, Leucipp. 2;μέγιστον σημεῖον οὗτος ὁ λ. Meliss.8
; [ἐμπειρία] οὐκ ἔχει λ. οὐδένα ὧν προσφέρει has no grounds for.., Pl.Grg. 465a; μετὰ λόγουτε καὶ ἐπιστήμης θείας Id.Sph. 265c
; ἡ μετα λόγου ἀληθὴς δόξα ([etym.] ἐπιστήμη) Id.Tht. 201c; λόγον ζητοῦσιν ὧν οὐκ ἔστι λ. proof, Arist. Metaph. 1011a12;οἱ ἁπάντων ζητοῦντες λ. ἀναιροῦσι λ. Thphr.Metaph. 26
.6 formula (wider than definition, but freq. equivalent thereto), term expressing reason,λ. τῆς πολιτείας Pl.R. 497c
; ψυχῆς οὐσία τε καὶ λ. essential definition, Id.Phdr. 245e;ὁ τοῦ δικαίου λ. Id.R. 343a
; τὸν λ. τῆς οὐσίας ib. 534b, cf. Phd. 78d;τὰς πολλὰς ἐπιστήμας ἑνὶ λ. προσειπεῖν Id.Tht. 148d
;ὁ τῆς οἰκοδομήσεως λ. ἔχει τὸν τῆς οἰκίας Arist. PA 646b3
;τεθείη ἂν ἴδιον ὄνομα καθ' ἕκαστον τῶν λ. Id.Metaph. 1006b5
, cf. 1035b4;πᾶς ὁρισμὸς λ. τίς ἐστι Id.Top. 102a5
; ἐπὶ τῶν σχημάτων λ. κοινός generic definition, Id.de An. 414b23; ἀκριβέστατος λ. specific definition, Id.Pol. 1276b24;πηγῆς λ. ἔχον Ph.2.477
; τὸ ᾠὸν οὔτε ἀρχῆς ἔχει λ. fulfils the function of.., Plu.2.637d; λ. τῆς μίξεως formula, i. e. ratio (cf. supr. II) of combination, Arist.PA 642a22, cf. Metaph. 993a17.7 reason, law exhibited in the world-process, κατὰ λόγον by law,κόσμῳ πάντα καὶ κατὰ λ. ἔχοντα Pl.R. 500c
; κατ τὸν < αὐτὸν αὖ> λ. by the same law, Epich.170.18;ψυχῆς τὸ πᾶν τόδε διοικούσης κατὰ λ. Plot.2.3.13
; esp. in Stoic Philos., the divine order,τὸν τοῦ παντὸς λ. ὃν ἔνιοι εἱμαρμένην καλοῦσιν Zeno Stoic.1.24
; τὸ ποιοῦν τὸν ἐν [τῇ ὕλῃ] λ. τὸν θεόν ibid., cf. 42;ὁ τοῦ κόσμου λ. Chrysipp.Stoic.2.264
; λόγος, = φύσει νόμος, Stoic.2.169;κατὰ τὸν κοινὸν θεοῖς καὶ ἀνθρώποις λ. M.Ant.7.53
;ὁ ὀρθὸς λ. διὰ πάντων ἐρχόμενος Chrysipp.Stoic.3.4
: so in Plot.,τὴν φύσιν εἶναι λόγον, ὃς ποιεῖ λ. ἄλλον γέννημα αὑτοῦ 3.8.2
.b σπερματικὸς λ. generative principle in organisms,ὁ θεὸς σπ. λ. τοῦ κόσμου Zeno Stoic.1.28
: usu. in pl., Stoic. 2.205,314,al.;γίνεται τὰ ἐν τῷ παντὶ οὐ κατὰ σπερματικούς, ἀλλὰ κατὰ λ. περιληπτικούς Plot.3.1.7
, cf.4.4.39: so withoutσπερματικός, ὥσπερ τινὲς λ. τῶν μερῶν Cleanth.Stoic.1.111
;οἱ λ. τῶν ὅλων Ph.1.9
.c in Neo-Platonic Philos., of regulative and formative forces, derived from the intelligible and operative in the sensible universe,ὄντων μειζόνων λ. καὶ θεωρούντων αὑτοὺς ἐγὼ γεγέννημαι Plot.3.8.4
;οἱ ἐν σπέρματι λ. πλάττουσι.. τὰ ζῷα οἷον μικρούς τινας κόσμους Id.4.3.10
, cf.3.2.16,3.5.7; opp. ὅρος, Id.6.7.4;ἀφανεῖς λ. τῆς φύσεως Procl.
in R.1.18 K.; τεχνικοὶ λ. ib.142 K., al.IV inward debate of the soul (cf.λ. ὃν αὐτὴ πρὸς αὑτὴν ἡ ψυχὴ διεξέρχεται Pl.Tht. 189e
( διάλογος in Sph. 263e); ὁ ἐν τῇ ψυχῇ, ὁ ἔσω λ. (opp. ὁ ἔξω λ.), Arist.APo. 76b25, 27; ὁ ἐνδιάθετος, opp. ὁ προφορικὸς λ., Stoic.2.43, Ph.2.154),1 thinking, reasoning, τοῦ λ. ἐόντος ξυνοῦ, opp. ἰδία φρόνησις, Heraclit. 2; κρῖναι δὲ λόγῳ.. ἔλεγχον test by reflection, Parm.1.36; reflection, deliberation (cf. VI.3),ἐδίδου λόγον ἑωυτῷ περὶ τῆς ὄψιος Hdt.1.209
, cf. 34, S.OT 583, D.45.7; μὴ εἰδέναι.. μήτε λόγῳ μήτε ἔργῳ neither by reasoning nor by experience, Anaxag.7;ἃ δὴ λόγῳ μὲν καὶ διανοίᾳ ληπτά, ὄψει δ' οὔ Pl.R. 529d
, cf. Prm. 135e;ὁ λ. ἢ ἡ αἴσθησις Arist.EN 1149a35
,al.; αὐτῷ μόνον τῷ λ. πιστεύειν (opp. αἰσθήσεις), of Parmenides and his school, Aristocl. ap. Eus.PE14.17: hence λόγῳ or τῷ λ. in idea, in thought,τῷ λ. τέμνειν Pl.R. 525e
; τῷ λ. δύο ἐστίν, ἀχώριστα πεφυκότα two in idea, though indistinguishable in fact, Arist. EN 1102a30, cf. GC 320b14, al.; λόγῳ θεωρητά mentally conceived, opp. sensibly perceived, Placit.1.3.5, cf. Demetr.Lac.Herc.1055.20;τοὺς λ. θεωρητοὺς χρόνους Epicur.Ep.1p.19U.
; διὰ λόγου θ. χ. ib.p.10 U.;λόγῳ καταληπτός Phld.Po.5.20
, etc.; ὁ λ. οὕτω αἱρέει analogy proves, Hdt.2.33; ὁ λ. or λ. αἱρέει reasoning convinces, Id.3.45,6.124, cf. Pl.Cri. 48c (but, our argument shows, Lg. 663d): also c. acc. pers., χρᾶται ὅ τι μιν λ. αἱρέει as the whim took him, Hdt.1.132; ἢν μὴ ἡμέας λ. αἱρῇ unless we see fit, Id.4.127, cf. Pl.R. 607b; later ὁ αἱρῶν λ. ordaining reason, Zeno Stoic.1.50, M.Ant.2.5, cf. 4.24, Arr.Epict. 2.2.20, etc.: coupled or contrasted with other functions, καθ' ὕπνον ἐπειδὴ λόγου καὶ φρονήσεως οὐ μετεῖχε since reason and understanding are in abeyance, Pl.Ti. 71d; μετὰ λόγου τε καὶ ἐπιστήμης, opp. αἰτία αὐτομάτη, of Nature's processes of production, Id.Sph. 265c; τὸ μὲν δὴ νοήσει μετὰ λόγου περιληπτόν embraced by thought with reflection, opp. μετ' αἰσθήσεως ἀλόγου, Id.Ti. 28a; τὸ μὲν ἀεὶ μετ' ἀληθοῦς λ., opp. τὸ δὲ ἄλογον, ib. 51e, cf. 70d, al.;λ. ἔχων ἑπόμενον τῷ νοεῖν Id.Phlb. 62a
; ἐπιστήμη ἐνοῦσα καὶ ὀρθὸς λ. scientific knowledge and right process of thought, Id.Phd. 73a;πᾶς λ. καὶ πᾶσα ἐπιστήμη τῶν καθόλου Arist.Metaph. 1059b26
;τὸ λόγον ἔχον Id.EN 1102b15
, 1138b9, al.: in sg. and pl., contrasted by Pl. and Arist. as theory, abstract reasoning with outward experience, sts. with depreciatory emphasis on the former,εἰς τοὺς λ. καταφυγόντα Pl.Phd. 99e
; τὸν ἐν λόγοις σκοπούμενον τὰ ὄντα, opp. τὸν ἐν ἔργοις (realities), ib. 100a;τῇ αἰσθήσει μᾶλλον τῶν λ. πιστευτέον Arist.GA 760b31
; γνωριμώτερα κατὰ τὸν λ., opp. κατὰ τὴν αἴσθησιν, Id.Ph. 189a4; ἐκ τῶν λ. δῆλον, opp. ἐκ τῆς ἐπαγωγῆς, Id.Mete. 378b20; ἡ τῶν λ. πίστις, opp. ἐκ τῶν ἔργων φανερόν, Id.Pol. 1326a29;ἡ πίστις οὐ μόνον ἐπὶ τῆς αἰσθήσεως ἀλλὰ καὶ ἐπὶ τοῦ λ. Id.Ph. 262a19
;μαρτυρεῖ τὰ γιγνόμενα τοῖς λ. Id.Pol. 1334a6
; ὁ μὲν λ. τοῦ καθόλου, ἡ δὲ αἴσθησις τοῦ κατὰ μέρος explanation, opp. perception, Id.Ph. 189a7; ἔσονται τοῖς λ. αἱ πράξεις ἀκόλουθοι theory, opp. practice, Epicur.Sent.25; in Logic, of discursive reasoning, opp. intuition, Arist.EN 1142a26, 1143b1; reasoning in general, ib. 1149a26; πᾶς λ. καὶ πᾶσα ἀπόδειξις all reasoning and demonstration, Id.Metaph. 1063b10;λ. καὶ φρόνησιν Phld.Mus.p.105
K.; ὁ λ. ἢ λογισμός ibid.; τὸ ἰδεῖν οὐκέτι λ., ἀλλὰ μεῖζον λόγου καὶ πρὸ λόγου, of mystical vision, opp. reasoning, Plot.6.9.10.—Phrases, κατὰ λ. τὸν εἰκότα by probable reasoning, Pl.Ti. 30b;οὔκουν τόν γ' εἰκότα λ. ἂν ἔχοι Id.Lg. 647d
; παρὰ λόγον, opp. κατὰ λ., Arist.Rh.Al. 1429a29, cf. EN 1167b19; cf. παράλογος (but παρὰ λ. unexpectedly, E.Ba. 940).2 reason as a faculty, ὁ λ. ἀνθρώπους κυβερνᾷ [Epich.] 256; [θυμοειδὲς] τοῦ λ. κατήκοον Pl.Ti. 70a
; [θυμὸς] ὑπὸ τοῦ λ. ἀνακληθείς Id.R. 440d
; σύμμαχον τῷ λ. τὸν θυμόν ib. b;πειθαρχεῖ τῷ λ. τὸ τοῦ ἐγκρατοῦς Arist. EN 1102b26
; ἄλλο τι παρὰ τὸν λ. πεφυκός, ὃ μάχεται τῷ λ. ib.17;ἐναντίωσις λόγου πρὸς ἐπιθυμίας Plot.4.7.13(8)
;οὐ θυμός, οὐκ ἐπιθυμία, οὐδὲ λ. οὐδέ τις νόησις Id.6.9.11
: freq. in Stoic. Philos. of human Reason, opp. φαντασία, Zeno Stoic.1.39; opp. φύσις, Stoic.2.206; οὐ σοφία οὐδὲ λ. ἐστὶν ἐν [τοῖς ζῴοις] ibid.;τοῖς ἀλόγοις ζῴοις ὡς λ. ἔχων λ. μὴ ἔχουσι χρῶ M.Ant.6.23
;ὁ λ. κοινὸν πρὸς τοὺς θεούς Arr.Epict. 1.3.3
;οἷον [εἰκὼν] λ. ὁ ἐν προφορᾷ λόγου τοῦ ἐν ψυχῇ, οὕτω καὶ αὐτὴ λ. νοῦ Plot.5.1.3
; τὸ τὸν λ. σχεῖν τὴν οἰκείαν ἀρετήν (sc. εὐδαιμονίαν) Procl.in Ti.3.334 D.; also of the reason which pervades the universe, θεῖος λ. [Epich.] 257;τὸν θεῖον λ. καθ' Ἡράκλειτον δι' ἀναπνοῆς σπάσαντες νοεροὶ γινόμεθα S.E.M.7.129
(cf. infr. x).b creative reason,ἀδύνατον ἦν λόγον μὴ οὐκ ἐπὶ πάντα ἐλθεῖν Plot.3.2.14
;ἀρχὴ οὖν λ. καὶ πάντα λ. καὶ τὰ γινόμενα κατ' αὐτόν Id.3.2.15
;οἱ λ. πάντες ψυχαί Id.3.2.18
.2 legend,ἱρὸς λ. Hdt.2.62
, cf. 47, Pi.P.3.80 (pl.);συνθέντες λ. E.Ba. 297
;λ. θεῖος Pl.Phd. 85d
; ἱεροὶ λ., of Orphic rhapsodies, Suid. S.V. Ὀρφεύς.3 tale, story,ἄλλον ἔπειμι λ. Xenoph. 7.1
, cf. Th.1.97, etc.;συνθέτους λ. A.Pr. 686
; σπουδὴν λόγου urgent tidings, E.Ba. 663; ἄλλος λ. 'another story', Pl.Ap. 34e; ὁμολογούμενος ὁ λ. ἐστίν the story is consistent, Isoc.3.27: pl., histories,ἐν τοῖσι Ἀσσυρίοισι λ. Hdt.1.184
, cf. 106, 2.99; so in sg., a historical work, Id.2.123, 6.19,7.152: also in sg., one section of such a work (like later βίβλος), Id.2.38,6.39, cf. VI.3d; so in pl.,ἐν τοῖσι Λιβυκοῖσι λ. Id.2.161
, cf. 1.75,5.22,7.93, 213;ἐν τῷ πρώτῳ τῶν λ. Id.5.36
; ὁ πρῶτος λ., of St. Luke's gospel, Act.Ap.1.1: in Pl., opp. μῦθος, as history to legend, Ti. 26e; , cf. Grg. 523a (but μῦθον λέγειν, opp. λόγῳ ( argument)διεξελθεῖν Prt. 320c
, cf. 324d);περὶ λόγων καὶ μύθων Arist.Pol. 1336a30
;ὁ λ... μῦθός ἐστι Ael.NA4.34
.4 speech, delivered in court, assembly, etc.,χρήσομαι τῇ τοῦ λ. τάξει ταύτῃ Aeschin.3.57
, cf. Arist.Rh. 1358a38;δικανικοὶ λ. Id.EN 1181a4
;τρία γένη τῶν λ. τῶν ῥητορικῶν, συμβουλευτικόν, δικανικόν, ἐπιδεικτικόν Id.Rh. 1358b7
;τῷ γράψαντι τὸν λ. Thphr. Char.17.8
, cf.λογογράφος 11
; ἐπιτάφιος λ. funeral oration, Pl.Mx. 236b; esp. of the body of a speech, opp. ἐπίλογος, Arist.Rh. 1420b3; opp. προοίμιον, ib. 1415a12; body of a law, opp. proem, Pl.Lg. 723b; spoken, opp. written word,τὸν τοῦ εἰδότος λ. ζῶντα καὶ ἔμψυχον οὗ ὁ γεγραμμένος εἴδωλόν τι Id.Phdr. 276a
; ὁ ἐκ τοῦ βιβλίου ῥηθεὶς [λ.] speech read from a roll, ib. 243c; published speech, D.C.40.54; rarely of the speeches in Tragedy ([etym.] ῥήσεις), Arist.Po. 1450b6,9.VI verbal expression or utterance (cf. λέγω (B) 111), rarely a single word, v. infr. b, never in Gramm. signf. of vocable ([etym.] ἔπος, λέξις, ὄνομα, ῥῆμα), usu. of a phrase, cf. IX. 3 (the only sense found in [dialect] Ep.).a pl., without Art., talk,τὸν ἔτερπε λόγοις Il.15.393
;αἱμύλιοι λ. Od.1.56
, h.Merc. 317, Hes.Th. 890, Op.78, 789, Thgn.704, A.R.3.1141; ψευδεῖς Λ., personified, Hes.Th. 229;ἀφροδίσιοι λ. Semon.7.91
;ἀγανοῖσι λ. Pi.P. 4.101
; ὄψον δὲ λ. φθονεροῖσιν tales, Id.N.8.21; σμικροὶ λ. brief words, S.Aj. 1268 (s.v.l.), El. 415; δόκησις ἀγνὼς λόγων bred of talk, Id.OT 681 (lyr.): also in sg., λέγ' εἴ σοι τῷ λ. τις ἡδονή speak if thou delightest in talking, Id.El. 891.b sg., expression, phrase,πρὶν εἰπεῖν ἐσθλὸν ἢ κακὸν λ. Id.Ant. 1245
, cf. E.Hipp. 514;μυρίας ὡς εἰπεῖν λόγῳ Hdt.2.37
; μακρὸς λ. rigmarole, Simon.189, Arist.Metaph. 1091a8; λ. ἠρέμα λεχθεὶς διέθηκε τὸ πόρρω a whispered message, Plot.4.9.3; ἑνὶ λόγῳ to sum up, in brief phrase, Pl.Phdr. 241e, Phd. 65d; concisely, Arist. EN 1103b21 (but also, = ἁπλῶς, περὶ πάντων ἑνὶ λ. Id.GC 325a1): pl., λ. θελκτήριοι magic words, E.Hipp. 478; rarely of single words,λ. εὐσύνθετος οἷον τὸ χρονοτριβεῖν Arist.Rh. 1406a36
; οὐκ ἀπεκρίθη αὐτῇ λ. answered her not a word, Ev.Matt.15.23.c coupled or contrasted with words expressed or understood signifying act, fact, truth, etc., mostly in a depreciatory sense,λ. ἔργου σκιή Democr. 145
;ὥσπερ μικρὸν παῖδα λόγοις μ' ἀπατᾷς Thgn.254
; λόγῳ, opp. ἔργῳ, Democr.82, etc.;νηπίοισι οὐ λ. ἀλλὰ ξυμφορὴ διδάσκαλος Id.76
;ἔργῳ κοὐ λόγῳ τεκμαίρομαι A.Pr. 338
, cf. S.El.59, OC 782;λόγῳ μὲν λέγουσι.. ἔργῳ δὲ οὐκ ἀποδεικνῦσι Hdt.4.8
;οὐ λόγων, φασίν, ἡ ἀγορὴ δεῖται, χαλκῶν δέ Herod.7.49
;οὔτε λ. οὔτε ἔργῳ Lys.9.14
; λόγοις, opp. ψήφῳ, Aeschin.2.33; opp. νόῳ, Hdt.2.100;οὐ λόγῳ μαθών E.Heracl.5
;ἐκ λόγων, κούφου πράγματος Pl.Lg. 935a
; λόγοισι εἰς τὸ πιθανὸν περιπεπεμμένα ib. 886e, cf. Luc.Anach.19;ἵνα μὴ λ. οἴησθε εἶναι, ἀλλ' εἰδῆτε τὴν ἀλήθειαν Lycurg.23
, cf. D.30.34; opp. πρᾶγμα, Arist.Top. 146a4; opp. βία, Id.EN 1179b29, cf. 1180a5; opp. ὄντα, Pl.Phd. 100a; opp. γνῶσις, 2 Ep.Cor.11.6; λόγῳ in pretence, Hdt.1.205, Pl.R. 361b, 376d, Ti. 27a, al.; λόγου ἕνεκα merely as a matter of words,ἄλλως ἕνεκα λ. ἐλέγετο Id.Cri. 46d
; λόγου χάριν, opp. ὡς ἀληθῶς, Arist.Pol. 1280b8; but also, let us say, for instance, Id.EN 1144a33, Plb.10.46.4, Phld. Sign.29, M.Ant.4.32; λόγου ἕνεκα let us suppose, Pl.Tht. 191c; ἕως λόγου, μέχρι λ., = Lat. verbo tenus, Plb.10.24.7, Epict.Ench.16: sts. without depreciatory force, the antithesis or parallelism being verbal (cf. 'word and deed'),λόγῳ τε καὶ σθένει S.OC68
;ἔν τε ἔργῳ καὶ λ. Pl.R. 382e
, cf. D.S.13.101, Ev.Luc.24.19, Act.Ap.7.22, Paus.2.16.2; ὅσα μὲν λόγῳ εἶπον, opp. τὰ ἔργα τῶν πραχθέντων, Th. 1.22.2 common talk, report, tradition,ὡς λ. ἐν θνητοῖσιν ἔην Batr. 8
;λ. ἐκ πατέρων Alc.71
;οὐκ ἔστ' ἔτυμος λ. οὗτος Stesich.32
;διξὸς λέγεται λ. Hdt.3.32
;λ. ὑπ' Αἰγυπτίων λεγόμενος Id.2.47
; νέον [λ.] tidings, S.Ant. 1289 (lyr.); τὰ μὲν αὐτοὶ ὡρῶμεν, τὰ δὲ λόγοισι ἐπυνθανόμεθα by hearsay, Hdt.2.148: also in pl., ἐν γράμμασιν λόγοι κείμενοι traditions, Pl.Lg. 886b.b rumour,ἐπὶ παντὶ λ. ἐπτοῆσθαι Heraclit. 87
; αὐδάεις λ. voice of rumour, B.14.44; περὶ θεῶν διῆλθεν ὁ λ. ὅτι .. Th.6.46; λ. παρεῖχεν ὡς .. Plb.3.89.3; ἐξῆλθεν ὁ λ. οὗτος εῖς τινας ὅτι .. Ev.Jo.21.23, cf. Act.Ap.11.22; fiction, Ev.Matt.28.15.c mention, notice, description, οὐκ ὕει λόγου ἄξιον οὐδέν worth mentioning, Hdt.4.28, cf. Plb.1.24.8, etc.; ἔργα λόγου μέζω beyond expression, Hdt.2.35; κρεῖσσον λόγου τὸ εἶδος τῆς νόσου beyond description, Th. 2.50;μείζω ἔργα ἢ ὡς τῷ λ. τις ἂν εἴποι D.6.11
.d the talk one occasions, repute, mostly in good sense, good report, praise, honour (cf. supr. 1.4),πολλὰ φέρειν εἴωθε λ... πταίσματα Thgn.1221
;λ. ἐσλὸν ἀκοῦσαι Pi.I.5(4).13
;πλέονα.. λ. Ὀδυσσέος ἢ πάθαν Id.N.7.21
;ἵνα λ. σε ἔχῃ πρὸς ἀνθρώπων ἀγαθός Hdt.7.5
, cf. 9.78; Τροίαν.. ἧς ἁπανταχοῦ λ. whose fame, story fills the world, E.IT 517;οὐκ ἂν ἦν λ. σέθεν Id.Med. 541
: less freq. in bad sense, evil report, λ. κακόθρους, κακός, S. Aj. 138 (anap.), E.Heracl. 165: pl., λόγους ψιθύρους πλάσσων slanders, S.Aj. 148 (anap.).e λ. ἐστί, ἔχει, κατέχει, the story goes, c. acc. et inf.,ἔστ τις λ. τὰν Ἀρετὰν ναίειν Simon.58.1
, cf. S.El. 417; λ. μὲν ἔστ' ἀρχαῖος ὡς .. Id.Tr.1; λ. alone, E.Heracl.35;ὡς λ. A.Supp. 230
, Pl. Phlb. 65c, etc.;λ. ἐστί Hdt.7.129
,9.26, al.;λ. αἰὲν ἔχει S.OC 1573
(lyr.); ὅσον ὁ λ. κατέχει tradition prevails, Th.1.10: also with a personal subject in the reverse construction. Κλεισθένης λ. ἔχει τὴν Πυθίην ἀναπεῖσαι has the credit of.., Hdt.5.66, cf. Pl.Epin. 987b, 988b;λ. ἔχοντα σοφίας Ep.Col.2.23
, v.supr.1.4.3 discussion, debate, deliberation,πολλὸς ἦν ἐν τοῖσι λ. Hdt.8.59
;συνελέχθησαν οἱ Μῆδοι ἐς τὠυτὸ καὶ ἐδίδοσαν σφίσι λόγον, λέγοντες περὶ τῶν κατηκόντων Id.1.97
;οἱ Πελασγοὶ ἑωυτοῖσι λόγους ἐδίδοσαν Id.6.138
; ;οἱ περὶ τῆς εἰρήνης λ. Aeschin.2.74
; τοῖς ἔξωθεν λ. πεπλήρωκε τὸν λ. [Plato] has filled his dialogue with extraneous discussions, Arist.Pol. 1264b39;τὸ μῆκος τῶν λ. D.Chr.7.131
; μεταβαίνων ὁ λ. εἰς ταὐτὸν ἀφῖκται our debate, Arist.EN 1097a24; ὁ παρὼν λ. ib. 1104a11; θεῶν ὧν νῦν ὁ λ. ἐστί discussion, Pl.Ap. 26b, cf. Tht. 184a, M.Ant.8.32; τῷ λ. διελθεῖν, διϊέναι, Pl.Prt. 329c, Grg. 506a, etc.; τὸν λ. διεξελθεῖν conduct the debate, Id.Lg. 893a; ξυνελθεῖν ἐς λόγον confer, Ar.Eq. 1300: freq. in pl., ἐς λόγους συνελθόντες parley, Hdt. 1.82; ἐς λ. ἐλθεῖν τινι have speech with, ib.86;ἐς λ. ἀπικέσθαι τινί Id.2.32
;διὰ λόγων ἰέναι E.Tr. 916
;ἐμαυτῇ διὰ λ. ἀφικόμην Id.Med. 872
;ἐς λ. ἄγειν τινά X.HG4.1.2
;κοινωνεῖν λόγων καὶ διανοίας Arist.EN 1170b12
.b right of discussion or speech, ἢ 'πὶ τῷ πλήθει λ.; S.OC 66; λ. αἰτήσασθαι ask leave to speak, Th.3.53;λ. διδόναι X.HG5.2.20
; οὐ προυτέθη σφίσιν λ. κατὰ τὸν νόμον ib.1.7.5;λόγου τυχεῖν D.18.13
, cf. Arist.EN 1095b21, Plb.18.52.1;οἱ λόγου τοὺς δούλους ἀποστεροῦντες Arist.Pol. 1260b5
;δοῦλος πέφυκας, οὐ μέτεστί σοι λόγου Trag.Adesp.304
;διδόντας λ. καὶ δεχομένους ἐν τῷ μέρει Luc.Pisc.8
: hence, time allowed for a speech,ἐν τῷ ἐμῷ λ. And.1.26
,al.;ἐν τῷ ἑαυτοῦ λ. Pl.Ap. 34a
;οὐκ ἐλάττω λ. ἀνήλωκε D.18.9
.c dialogue, as a form of philosophical debate,ἵνα μὴ μαχώμεθα ἐν τοῖς λ. ἐγώ τε καὶ σύ Pl. Cra. 430d
;πρὸς ἀλλήλους τοὺς λ. ποιεῖσθαι Id.Prt. 348a
: hence, dialogue as a form of literature,οἱ Σωκρατικοὶ λ. Arist.Po. 1447b11
, Rh. 1417a20; cf. διάλογος.d section, division of a dialogue or treatise (cf. v. 3),ὁ πρῶτος λ. Pl.Prm. 127d
; ὁ πρόσθεν, ὁ παρελθὼν λ., Id.Phlb. 18e, 19b;ἐν τοῖς πρώτοις λ. Arist.PA 682a3
; ἐν τοῖς περὶ κινήσεως λ. in the discussion of motion (i. e. Ph.bk.8), Id.GC 318a4;ἐν τῷ περὶ ἐπαίνου λ. Phld.Rh.1.219
; branch, department, division of a system of philosophy,τὴν φρόνησιν ἐκ τριῶν συνεστηκέναι λ., τῶν φυσικῶν καὶ τῶν ἠθικῶν καὶ τῶν λογικῶν Chrysipp.Stoic.2.258
.e in pl., literature, letters, Pl.Ax. 365b, Epin. 975d, D.H.Comp.1,21 (but, also in pl., treatises, Plu.2.16c);οἱ ἐπὶ λόγοις εὐδοκιμώτατοι Hdn.6.1.4
; Λόγοι, personified, AP9.171 (Pall.).VII a particular utterance, saying:1 divine utterance, oracle, Pi.P.4.59;λ. μαντικοί Pl. Phdr. 275b
;οὐ γὰρ ἐμὸν ἐρῶ τὸν λ. Pl.Ap. 20e
;ὁ λ. τοῦ θεοῦ Apoc.1.2
,9.2 proverb, maxim, saying, Pi.N.9.6, A.Th. 218; ὧδ' ἔχει λ. ib. 225; τόνδ' ἐκαίνισεν λ. ὡς .. Critias 21, cf. Pl.R. 330a, Ev.Jo.4.37;ὁ παλαιὸς λ. Pl.Phdr. 240c
, cf. Smp. 195b, Grg. 499c, Lg. 757a, 1 Ep.Ti.1.15, Plu.2.1082e, Luc.Alex.9, etc.;τὸ τοῦ λόγου δὴ τοῦτο Herod.2.45
, cf. D.Chr.66.24, Luc.JTr.3, Alciphr.3.56, etc.: pl., Arist.EN 1147a21.4 express resolution, κοινῷ λ. by common consent, Hdt.1.141,al.; ἐπὶ λ. τοιῷδε, ἐπ' ᾧ τε .. on the following terms, Id.7.158, cf. 9.26;ἐνδέξασθαι τὸν λ. Id.1.60
, cf. 9.5; λ. ἔχοντες πλεονέκτην a greedy proposal, Id.7.158: freq. in pl., terms, conditions, Id.9.33, etc.5 word of command, behest, A.Pr.17,40 (both pl.), Pers. 363;ἀνθρώπους πιθανωτέρους ποιεῖν λόγῳ X.Oec.13.9
;ἐξέβαλε τὰ πνεύματα λόγῳ Ev.Matt.8.16
; οἱ δέκα λ. the ten Commandments, LXX Ex.34.28, Ph.1.496.VIII thing spoken of, subject-matter (cf. 111.1 b and 2),λ. τοῦτον ἐάσομεν Thgn.1055
; προπεπυσμένος πάντα λ. the whole matter, Hdt.1.21, cf. 111; τὸν ἐόντα λ. the truth of the matter, ib.95, 116; μετασχεῖν τοῦ λ. to be in the secret, ib. 127;μηδενὶ ἄλλῳ τὸν λ. τοῦτον εῐπῃς Id.8.65
; τίς ἦν λ.; S.OT 684 ( = πρᾶγμα, 699); περί τινος λ. διελεγόμεθα subject, question, Pl.Prt. 314c; [τὸ προοίμιον] δεῖγμα τοῦ λ. case, Arist.Rh. 1415a12, cf. 111.1b; τέλος δὲ παντὸς τοῦ λ. ψηφίζονται the end of the matter was that.., Aeschin.3.124;οὐκ ἔστεξε τὸν λ. Plb.8.12.5
;οὐκ ἔστι σοι μερὶς οὐδὲ κλῆρος ἐν τῷ λ. τούτῳ Act.Ap.8.21
;ἱκανὸς αὐτῷ ὁ λ. Pl.Grg. 512c
; οὐχ ὑπολείπει [Γοργίαν] ὁ λ. matter for talk, Arist.Rh. 1418a35;μηδένα λ. ὑπολιπεῖν Isoc.4.146
; πρὸς λόγον to the point, apposite,οὐδὲν πρὸς λ. Pl.Phlb. 42e
, cf. Prt. 344a;ἐὰν πρὸς λ. τι ᾖ Id.Phlb. 33c
; alsoπρὸς λόγου Id.Grg. 459c
(s. v.l.).b in Art, subject of a painting,ζωγραφίας λόγοι Philostr.VA 6.10
;λ. τῆς γραφῆς Id.Im.1.25
.IX expression, utterance, speech regarded formally, τὸ ἀπὸ [ψυχῆς] ῥεῦμα διὰ τοῦ στόματος ἰὸν μετὰ φθόγγου λ., opp. διάνοια, Pl.Sph. 263e; intelligent utterance, opp. φωνή, Arist.Pol. 1253a14;λ. ἐστὶ φωνὴ σημαντικὴ κατὰ συνθήκην Id.Int. 16b26
, cf. Diog.Bab.Stoic.3.213; ὅθεν (from the heart)ὁ λ. ἀναπέμπεται Stoic.2.228
, cf. 244; Protagoras was nicknamed λόγος, Hsch. ap. Sch.Pl.R. 600c, Suid.;λόγου πειθοῖ Democr.181
: in pl., eloquence, Isoc.3.3,9.11;τὴν ἐν λόγοις εὐρυθμίαν Epicur.Sent.Pal.5p.69
v. d. M.; λ. ἀκριβής precise language, Ar.Nu. 130 (pl.), cf. Arist.Rh. 1418b1;τοῦ μὴ ᾀδομένου λ. Pl.R. 398d
; ἡδυσμένος λ., of rhythmical language set to music, Arist.Po. 1449b25; ἐν παντὶ λ. in all manner of utterance, 1 Ep.Cor.1.5; ἐν λόγοις in orations, Arist.Po. 1459a13; λ. γελοῖοι, ἀσχήμονες, ludicrous, improper speech, Id.SE 182b15, Pol. 1336b14.2 of various modes of expression, esp. artistic and literary, ;ἐν λόγῳ καὶ ἐν ᾠδαῖς X.Cyr.1.4.25
, cf. Pl.Lg. 835b; prose, opp. ποίησις, Id.R. 390a; opp. ψιλομετρία, Arist.Po. 1448a11; opp. ἔμμετρα, ib. 1450b15 (pl.); τῷ λ. τοῦτο τῶν μέτρων (sc. τὸ ἰαμβεῖον)ὁμοιότατον εἶναι Id.Rh. 1404a31
; in full, ψιλοὶ λ. prose, ib. b33 (but ψιλοὶ λ., = arguments without diagrams, Pl.Tht. 165a); λ. πεζοί, opp. ποιητική, D.H.Comp.6; opp. ποιήματα, ib.15;κοινὰ καὶ ποιημάτων καὶ λόγων Phld.Po.5.7
; πεζὸς λ. ib.27, al.b of the constituents of lyric or dramatic poetry, words,τὸ μέλος ἐκ τριῶν.. λόγου τε καὶ ἁρμονίας καὶ ῥυθμοῦ Pl.R. 398d
; opp. πρᾶξις, Arist.Po. 1454a18; dramatic dialogue, opp. τὰ τοῦ χοροῦ, ib. 1449a17.3 Gramm., phrase, complex term, opp. ὄνομα, Id.SE 165a13; λ. ὀνοματώδης noun- phrase, Id.APo. 93b30, cf. Rh. 1407b27; expression, D.H.Th.2, Demetr.Eloc.92.b sentence, complete statement, "ἄνθρωπος μανθάνει λόγον εἶναί φῃς.. ἐλάχιστόν τε καὶ πρῶτον Pl.Sph. 262c
;λ. αὐτοτελής A.D.Synt.3.6
, D.T.634.1; ῥηθῆναι λόγῳ to be expressed in a sentence, Pl.Tht. 202b; λ. ἔχειν to be capable of being so expressed, ib. 201e, cf. Arist.Rh. 1404b26.c language, τὰ τοῦ λ. μέρη parts of speech, Chrysipp.Stoic.2.31, S.E.M.9.350, etc.;τὰ μόρια τοῦ λ. D.H.Comp.6
;μέρος λ. D.T.633.26
, A.D.Pron.4.6, al. (but ἓν μέρος <τοῦ cod.> λόγου one word, Id.Synt.340.10, cf. 334.22); περὶ τῶν στοιχείων τοῦ λ., title of work by Chrysippus.X the Word or Wisdom of God, personified as his agent in creation and world-government,ὁ παντοδύναμός σου λ. LXX Wi.18.15
;ὁ ἐκ νοὸς φωτεινὸς λ. υἱὸς θεοῦ Corp.Herm.1.6
, cf. Plu.2.376c; λ. θεοῦ δι' οὗ κατεσκευάσθη [ὁ κόσμος] Ph.1.162; τῆς τοῦ θεοῦ σοφίας· ἡ δέ ἐστιν ὁ θεοῦ λ. ib.56; λ. θεῖος.. εἰκὼν θεοῦ ib. 561, cf. 501; τὸν τομέα τῶν συμπάντων [θεοῦ] λ. ib. 492; τὸν ἄγγελον ὅς ἐστι λ. ib. 122: in NT identified with the person of Christ,ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ λ. Ev.Jo.1.1
, cf. 14, 1 Ep.Jo.2.7, Apoc.19.13;ὁ λ. τῆς ζωῆς 1 Ep.Jo.1.1
. -
7 λόγος
λόγος, ὁ, das Sprechen u. der Inhalt des Sprechens; – A. das Sprechen; – 1) das Wort, u. plur. die Worte, Reden; Hom. τὸν ἔτερπε λόγοις, Il. 15, 393, er ergötzte ihn durch seine Reden, αἰεὶ δὲ μαλακοῖσι καὶ αἱμυλίοισι λόγοισιν ϑέλγει, durch schmeichelnde Worte od. Reden, Od. 1, 56; h. Merc. 317; Hes. Th. 890 O. 78. 791; ψευδεῖς λόγοι, lügenhafte Worte, Reden, Th. 229; aber O. 106, wo der sing. λόγος in der Bdtg »Erzählung«, »Fabel« steht, ist offenbar eine später eingeschobene Stelle; sonst herrschte bei den Epikern μῦϑος vor; häufig schon bei Pind. u. Tragg.; ὑπὲρ τὸν ἀλαϑῆ λόγον Pind. Gl. 1, 28; πάντα λόγον ϑέμενος σπουδαῖον P. 4, 132; ἀγανοῖσι λόγοις ὧδ' ἀμείφϑη 4, 101; μειλιχίοισι λόγοις δέγμενος 128; 240 u. öfter; λόγοισιν ἐξηγεῖσϑαι, mit Worten erzählen, Aesch. Prom. 214; εἰ δ' ὧδε τρηχεῖς καὶ τεϑηγμένους λόγους ῥίψεις 311; ἁπλοῦς λόγος, einfache Rede, im Ggstz von αἰνίγματα, 613; στυγεῖν ὑπέρφρονας λόγους, übermüthige Reden, Spt. 392; πείϑω νιν λόγῳ Ag. 1022, wie νικώμενος λόγοισιν οὐκ ἀναίνομαι 569; λέξω τὸν ἐκ φρενὸς λόγον Ch. 105; σμικρὸς ἐξαρκεῖ λόγος Soph. O. C. 1118; λόγος λέλεκται πᾶς Phil. 389; τίν' εἴρηκας λόγον, πάντ' ἀκήκοας λόγον, 1221. 1224; λόγοισι μαλϑακοῖς 625; ἀρχέτω τις λόγου Eur. Phoen. 450, u. sonst, wie auch Ar. u. in Prosa; ὡς εἰπεῖν λόγῳ, um es mit einem Worte zu sagen, Her. 2, 37; Plat. Phaedr. 241 e, öfter; auch τὰς πολλὰς ἐπιστήμας ἑνὶ λόγῳ προςειπεῖν, mit einem Namen benennen. Theaet. 148 d; οὐ πολλῷ λόγῳ εἰπεῖν, Her. 1, 61; auch wie ὡς ἔπος εἰπεῖν, z. B. πρώην καὶ χϑὲς ὡς λόγῳ εἰπεῖν, 2, 53; bes. bei den Attikern das Wort, mit steter Rücksicht auf seinen Inhalt, nie das bloße Wort im grammatischen Sinne, wie ῥῆμα, ὄνομα, ἔπος; Plat. erkl. es Soph. 208 c διανοίας ἐν φωνῇ ὥςπερ εἴδωλον; – λόγος ἐστί, mit folgdm acc. c. inf., Her. u. A.; περὶ οὗ ὁ λόγος, wovon die Rede ist, Plat. Phaedr. 235 e u. öfter; τῷ λόγῳ διελϑεῖν, διιέναι τι, Prot. 329 c Gorg. 505 e u. öfter, besprechen, durchgehen; λόγον ἐμβάλλειν περί τινος, die Rede auf Etwas bringen, Xen. Cyr. 2, 2, 1; ἀφίκετο εἰς τόνδε τὸν λόγον, ibd.; εἰς τοιούτους λόγους ἐμπίπτειν ἀναγκάζομαι, ich werde gezwungen, so zu sprechen, Dem. 18, 256; – ἤρξατο λόγου, Xen. Hell. 4, 1, 13; ἐκβολὴν τοῦ λόγου ποιεῖσϑαι, Thuc. 1, 97; ἦσαν ἐν τοιούτοις τοῖς λόγοις, Xen. Cyr. 4, 4, 1; u. so oft: Gespräch, Unterredung, Unterhaltung, εἰς λόγους ἐλϑεῖν, συνελϑεῖν, ἀφικέσϑαι τινί, Her. 1, 82. 86. 2, 32. 5, 49. 94. 9, 41; Xen. Hell. 2, 4, 30 An. 2, 5, 4 u. sonst; εἰς λόγου στάσιν τοιάνδε ἐπελϑών Soph. Trach. 1169; ξυνάπτετον λόγοισι El. 21; πεύϑομαι γὰρ ἐν λόγῳ Aesch. Ch. 668; so auch λόγον ποιεῖσϑαι περί τινος, über Etwas sprechen, sich unterhalten, bes. philosophisch, Plat. oft; πρὸς ἀλλήλους, Prot. 348 a u. öfter; διὰ λόγων γίγνεσϑαί τινι, Pol. 22, 21, 12; dah. auch = unterhandeln, λόγους ποιεῖσϑαι περί τινος, Unterhandlungen über Einen anknüpfen, Dem. 2, 11. 27, 15; von Konon heißt es 20, 68 πρῶτος πάλιν περὶ τῆς ἡγεμονίας ἐποίησε τῇ πόλει τὸν λόγον πρὸς Λακεδαιμονίους εἶναι, daß wieder davon die Rede war, daß es sich wieder um die Hegemonie handelte. – Die Rede, kunstvolle Rede, u. philosophische Erörterung, λόγῳ παιδεύειν τοὺς ἄνδρας, Plat. Rep. II, 376 d, περιειληφέναι τῷ λόγῳ τὸ ὄν, Soph. 249 d; Isocr. sagt 3, 6 ἐγγενομένου ἡμῖν τοῦ πείϑειν ἀλλήλους καὶ δηλοῦν πρὸς ἡμᾶς αὐτοὺς περὶ ὧν ἂν βουληϑῶμεν – πόλεις ᾠκίσαμεν καὶ νόμους ἐϑέμεϑα – καὶ σχεδὸν ἅπαντα τὰ δι' ἡμῶν μεμηχανημένα λόγος ἡμῖν ἐστὶν ὁ συγκατασκευάσας κ. τ. λ., wo er §. 7 schließt λόγος ἀληϑὴς καὶ νόμιμος καὶ δίκαιος ψυχῆς ἀγαϑῆς καὶ πιστῆς εἴδωλόν ἐστι, vgl. oben den Anfang des Artikels u. unter 3. – In besonderen Beziehungen – a) Befehl; ἀνηκουστεῖν δὲ τῶν πατρὸς λόγων οἷόν τε πῶς; Aesch. Prom. 40, vgl. 17 u. Pers. 355; vgl. φέρων τοὺς αὐτοὺς λόγους, Her. 9, 4. – b) ein Spruch, bes. Götter-, Orakel-, Kernspruch, Kraftwort; λόγος μέν ἐστ' ἀρχαῖος Soph. Tr. 1; Pind. N. 1, 34 u. sonst; Sprichwort, ὁ παλαιὸς λόγος ετ ἔχει Plat. Conv. 195 b, vgl. Phaedr. 240 c; – δρυὸς λόγοι μαντικοί 275 b. – c) λόγου ἄξιος, der Rede werth, bedeutend, Her. 4, 28; ἔργα λόγου μέζω, 2, 35. 7, 147, womit man vergleichen kann κρεῖσσον λόγου γενόμενον τὸ εἶδος τῆς νόσου, Thuc. 2, 50, wie wir sagen »über alle Beschreibung«; κρείσσον' ἢ λέξαι λόγῳ τολμήματα, Eur. Suppl. 8, u. A. – 2) Gerede, Gerücht, Sage, jede unbeglaubigte Nachricht u. Ueberlieferung, deren Wahrheit weder bestritten, noch behauptet wird, auf der einen Seite Ggstz von μῠϑος, dem anerkannt Ungeschichtlichen, der Erdichtung, wie bes. bei Sp., Ael. H. A. 4, 34, Long., s. auch unter 3; u. andrerseits auch wohl von ἱστορία, der beglaubigten Geschichte, Her. 2, 99; λόγῳ μὲν ἐξήκουσα Soph. Phil. 672; εἰδέναι λόγῳ, Aesch. Ag. 1170, ὡς λόγος, Suppl. 227, öfter; auch ἔσται δὲ ϑνητοῖς εἰςαεὶ λόγος μέγας τῆς σῆς πορείας, Prom. 734; παλαίφατος δ' ἐν βροτοῖς γέρων λόγος τέτυκται Ag. 730; oft bei Her. λόγος ἐστί, λόγος ἔχει, κατέχει, φέρεται, worauf acc. c. inf. folgt, es geht die Sage, das Gerücht, es heißt, vgl. 2, 75. 3, 5. 115. 7, 129. 198; ἀμφὶ τούτου διξὸς λόγος λέγεται 3, 32 u. ä. oft; auch Κλεισϑένης λόγον ἔχει τὴν Πυϑίην ἀναπεῖσαι, Kleisthenes hat den Ruf, die Pythia überredet zu haben, 5, 66, häufiger λόγος ἔχει τινά. Vgl. noch τὸ μὲν αὐτοὶ ὁρέομεν, τὰ δὲ λόγοισι ἐπυνϑανόμεϑα Her. 2, 148; ᾔδεα λόγῳ, 2, 150; ὡς ὁ πολλὸς λόγος Ἑλλήνων, 1, 75; auch bei den Attikern, διῆλϑεν ὁ λόγος, das Gerücht verbreitete sich, Thuc. 6, 46, Xen. Cyr. 4, 2, 10 An. 1, 4, 7, wo Krüger zu vgl.; auch Sp., τινός, von Einem, Xen. Cyr. 6, 3, 10. – Und. im guten Sinne, Lob, Ehre, Ruhm, λόγον Αἰακοῦ παίδων ἅπαντα διελϑεῖν, Pind. N. 4, 71 u. öfter, vgl. λόγων φερτάτων μναμήϊα, P. 5, 48; ἔχεις λόγον, du hast Ruhm u. Ehre, Her. 9, 78, auch λόγος ἀγαϑὸς ἔχει σε, 7, 5. Vgl. C 3. – Dah. – a) das leere Gerede, welches keinen Grund hat, u. bes. das leere Wort, das Nichts weiter ist, als ein Wort, oft im Ggstz von ἔργον, Theogn. 254; ὅταν λόγῳ ϑανὼν ἔργοισι σωϑῶ Soph. El. 59; ἔργῳ κοὐ λόγῳ τεκμαίρομαι, Aesch. Prom. 336, durch die That, nicht durch Worte nur bezeuge ich es; ἦλϑε δ' αἰακτὰ πήματ' οὐ λόγῳ Spt. 829; λόγῳ ἦσαν, οὐκ ἔργῳ φίλοι Eur. Alc. 340; Thuc. 1, 128; καὶ ἐν λόγοις καὶ ἐν ἔργοις Plat. Rep. VIII, 563 a, öfter; so vrbdt Dem. λόγοι ταῠτα καὶ παραγωγὴ τοῦ πράγματος, 30, 26, u. λόγοι εἰσίν – ἀλήϑειαν πιστὴν οὐκ ἔχει, ibd. 34, auch εἰ δὲ ταῦτα λόγους καὶ φλυαρίας εἶναι φήσει, 20, 101; ὅπως μὴ λόγους ἐροῦσι μόνον, ἀλλὰ καὶ ἔργον δεικνύειν ἕξουσι 2, 12; vgl. Pol. 17. 8, 4; μὴ λόγους λέγε Eur. Med. 322; dah. bloßer Vorwand, Ausrede, λόγου ἕνεκα, nur zum Schein, so zu sagen, ohne daß es rechter Ernst ist, Plat. Crit. 46 d Theaet. 191 c, wo Heindorf zu vgl. 8aber λόγου χάριν, zum Beispiel, S. Emp. ostl; Soph. ξένος λόγῳ μέτοικος, O. R. 452, λόγοις δ' ἐγὼ φιλοῦσαν οὐ στέργω, Ant. 539, der auch einander gegenübersetzt οὐ γὰρ λόγοισι τὸν βίον σπ ουδάζομεν λαμπρὸν ποιεῖσϑαι μᾶλλον ἢ τοῖς δρωμένοις, O. C. 1145; ξένος τοῦ λόγου, ξένος τοῠ πραχϑέντος, O. R. 219; u. in anderer Bdtg, ὡς ἐκ βίας μ' ἄξοντες ἢ λόγοις πάλιν, Phil. 559, vgl. 590 Ai. 1139. – b) geradezu erdichtete Erzählung, F ab el, Her. 1, 141; ἐντείνας τοὺς τοῦ Αἰσώπου λόγους Plat. Phaed. 60 d, vgl. Conv. 194 b. Aber auch – c) die beglaubigte, wahrhafte Geschichtserzählung, Geschichtschreibung, wie Her. sein cigenes Geschichtswerk nennt, ἐπὰν κατὰ τοῠτο γένωμαι τοῠ λόγου, wenn ich darauf in meiner Geschichtserzählung. gekommen sein werde, 6, 19, öfter. Auch die cinzelnen Bücher des Geschichtswerkes heißen so, πρῶτος λόγος, ἐν ἄλλῳ λόγῳ, Her. 2, 38. 5, 36. 7, 93 u. öfter, u. so im Anfang der einzelnen Bücher von Xen. An., ἐν τῷ πρόσϑεν λόγῳ δεδήλωται. – 3) weil die griechische Prosa von der Geschichtschreibung ausging, bildet λόγος zunächst den Gegensatz von ἔπος, das epische Gedicht, u. bedeutet übh., der poetischen Darstellung entgcggstzt, das Prosaische, P ro sa, ἐν λόγῳ ἢ ἐν ποιήσει, Plat. Rep. III, 390 a; λόγῳ διεξελϑεῖν, im Ggstz von μῠϑον λέγειν, Prot. 320 c; κατὰ λόγον καὶ κατ' ᾠδάς, Legg. VIII, 835 a, öfter; ποιεῖν μύϑους ἀλλ' οὐ λόγους, Phaed. 61 b; Gorg. 523 a; ἐν μὲν γὰρ ποιήσει πρέπει λέγειν – ἐν δὲ λόγῳ Arist. rhet. 3, 3, oft bei den Rhett., οὔτε ποίημα, οὔτε λόγος, D. Hal. C. V. p. 212. – Bes. aber die Rede, öffentliche, Staats-, Gerichts- od. Prunkrede, u. dah. Redekraft, Redekunst, Beredtsamkeit (vgl. 1 gegen Ende), λόγους λέγειν, γράφειν u. ä., Plat. u. Oratt. oft. Man merke dabei bes. – a) λόγον διδόναι od. παρέχειν τινί, Einem das Wort, die Befugniß, Erlaubniß zu reden geben, Xen. Hell. 1, 1, 19. 5, 2, 13 u. A.; auch λόγον προτιϑέναι, Xen. Hell. 1, 7, 5, λόγον αἰτεῖσϑαι, das Wort fordern, die Erlaubniß zu reden sich erbitten, Thuc. 3, 53; οὐδὲ λόγου τυχὼν ἀπα χϑεὶς εὐϑὺς ἐζημιώϑη Dem. 24, 208, ohne tu Worte zu kommen, ohne daß ihm zu sprechen erlaubt wurde; ἐξέκλειον τοῦ λόγου τυγχάνειν τοὺς ἄλλους, sie ließen sie nicht zu Worte kommen, 19, 26. – b) ἱκανὸς γὰρ αὐτῷ ὁ λόγος, er hat hinreichenden Stoff zum Reden, Plat. Gorg. 512 e, u. öfter bei den Rednern. – 4) übh. von jedem Schriftwerke, B uch, τὴν πρώτην ὑπόϑεσιν τοῦ πρώτου λόγου ἀναγνῶναι, Plat. Parm. 127 d; u. bes. bei Sp. geradezu wie literae, die Wissenschaften, οἱ ἐπὶ λόγοις εὐδόκιμοι, οἱ ἐκτὸς λόγων ὄντες; vgl. noch Pallad. 43 (IX, 171); bes. bei Sp.; κατήκοος λόγων, Plat. Ax. 365 b.
B. Auch der Gegenstand der Rede, der Inhalt, die Sache, wie man schon Soph. Ant. 1033 erklären kann, ὅταν λόγους αἰσχροὺς καλῶς λέγωσι, τοῦ κέρδους χάριν, u. τοῖς κυρίοις γὰρ πάντα χρὴ δηλοῦν λόγον, Ai. 721; ἄλλου λόγου μέμνησϑε Aesch. Prom. 520; τὸν ἐόντα λόγον λέγειν, die Sache so darstellen, wie sie ist, Her. 1, 95; vgl. 1, 21. 111. 116 u. sonst; vgl. Wolf zu Dem. Lept. p. 277; περί τινος λόγου διαλέγεσϑαι, Plat. Apol. 34 e. – Aehnl. ἀμύνεις τῷ τῆς ἡδονῆς λόγῳ, der Sache der Luft, Plat. Phil. 38 c, u. so die bei Plat. u. Ar. sich findende Vrbdg τὸν ἥττω λόγον κρείττω ποιεῖν, die schlechtere Sache zur siegenden machen; – ἐὰν πρὸς λόγον ᾖ, falls es zur Sache gehört, Plat. Phil. 33 c, öfter, vgl. Heindorf zu prot. 344 a; λόγος ἕτερος οὗτος οὐ πρὸς ἐμέ, das ist eine andere Sache, ein anderer Punkt, Dem. 18, 44; vgl. noch ἐμοὶ πρὸς τούτους λόγος ἐστί, ich habe mit ihnen zu thun, 35, 55. Auch Sp., wie οὐκ ἔστεξε τὸν λόγον Pol. 8, 14, 5. – Dah. auch allgemein = Satz, Annahme, Behauptung, ὁ λόγος οὗτος, τὸ ἁρμ ονίαν τινὰ ἡμῶν εἶναι τὴν ψυχήν, Plat. Phaed. 88 d, τὸν Πρωταγόρου λόγον, Theaet. 172 b, τὰ 'Αναξαγόρου βιβλία γέμει τούτων τῶν λόγων, Apol. 26 d, vgl. Gorg. 508 b 527 c.
C. Die Vernunft, die sich in der Sprache od. Rede kund giebt; und zwar – 1) die vernünftige Ueberlegung, das Nachdenken, ὀρϑὸς λόγος, Plat. Phaed. 73 a; Arist. oft; μετὰ λόγου κολάζειν, vernünftig, Plat. Prot. 324 b; τὸ νοήσει μετὰ λόγου περιληπτόν Tim. 28 a; oft κατὰ λόγον, vernunftgemäß, vernünftig, Prot. 344 a; κόσμῳ πάντα καὶ κατὰ λόγον ἔχοντα Rep. VI, 500 c; τὸ κατὰ λόγον ζῆν, Arist. eth. 9, 8; auch = der Erwartung gemäß, wahrscheinlich, κατὰ λόγον προχωροῠντα σφίσι, Pol. 1, 20, 3 u. öfter; vgl. συλλογίζεσϑαι ἐκ τῶν κατὰ λόγον 3, 93, 3, wie παρὰ λόγον, wider Erwarten; so auch ἔχειν λόγον, einen Grund haben, vernünftig, recht sein, Phaed. 62 d u. öfter; auch τάχ' ἂν λόγον ἔχοιεν βοηϑοῦντες, Apol. 34 b, u. mit dem Zusatz τόν γ' ἐοικότα λόγον, ὀρϑὸν λόγον ἔχειν, Legg. I, 647 d Critia. 109 b; – μηδέποτε ἐκ λόγου σκοπεῖσϑε Dem. 25, 42; ὡς ἔχει λόγον entspricht dem folgenden εἰ. κός 44, 32. – Die vernünftige, richtige Einsicht wovon, λόγον ἔχειν τινός, Etwas verstehen, wissen, οὐκ ἔχει λόγον οὐδένα ὧν προςφέρει, ὁποῖ' ἄττα τὴν φύσιν ἐστί Plat. Gorg. 461 a, μήπω λόγον ἔχοντα τί τε χρηστὸν καὶ μή, noch nicht einsehend, was gut ist, Rep. V, 475 c; so auch λόγον λαβεῖν, auffassen, verstehen, III, 402 a, τὸν λόγον ἀληϑῆ λαβόντα ἐν ἑαυτῷπερὶ τῶν ἕλξεων Legg. I, 645 b. – Der vernünftige Grund, Urfa che, κατὰ τίνα οὖν λόγον δικαιοσύνην ἂν πρὸ μεγίστης ἀδικίας αἱροίμεϑα ἄν; aus welchem Grunde, Plat. Rep. II, 366 b, τοῦτο οὐδὲ πρὸς ἕνα λόγον φαίνεται ἐμβεβλῆσϑαι, auch nicht aus einem vernünftigen Grunde, Prot. 343 d; so oft ὁ λόγος αἱρεῖ με der Grund überzeugt, bestimmt mich, Her. 1, 132. 4, 127. 7, 41, u. absol. ὁ λόγος αἱρεῖ, mit folgdm acc. c. inf., ratio evincit, 2, 33. 3, 45. 6, 124; Plat. u. Sp., wie Pol. 6, 5, 5; vgl. noch ἄνευ λόγου καὶ δικαίας αἰτίας Dem. 9, 36. – Dah. Ueberlegung, wenn man sich die Gründe für u. wider eine Sache klar macht, λόγον ἑαυτῷ διδόναι, bei sich ruhig, vernünftig überlegen, Her. 2, 162 u. öfter; ἐμαυτῷ λόγους δούς, 8, 86, 1; mit folgendem ὅτι u. ὡς, 5, 75. 1, 97; auch bei den Attikern, Plat. Soph. 230 a, u. bei Sp., wie Plut.; auch = sich Rechenschaft über Etwas geben, welche Vrbdg mit der Bdtg – 2) Rechenschaft zusammenhängt; λόγον αἰτεῖν παρά τινος, λόγον ἀπαιτεῖν τινὰ περί τινος, von Einem Rechenschaft über Etwas fordern, λόγον διδόναι od. ἀποδιδόναι περί τινος, Rechenschaft geben, sich verantworten, Her. u. Folgde; λόγον τε δοῠναι καὶ δέξασϑαι, Plat. Prot. 336 c; παρασχεῖν τῶν εἰρημένων λόγον, Rep. I, 344 d; ἐν ταῖς εὐϑύναις τοῦ τοιούτου λόγον ὑπεχέτω πᾶς Legg. VI, 714 b; τὸν τῶν χρημάτων λόγον παρὰ τούτων λαμβάνειν Dem. 8, 47; τοῦ ἰδίου βίου λόγον διδόναι καὶ τῶν κοινῇ πεπολιτευμένων 18, 8; auch ὑπέχειν λόγον καὶ δίκην τῶν πεπραγμένων, 19, 95, u. περὶ πάντων ἠναγκάζοντο εἰς λόγον καϑίστασϑαι, steh zur Rechenschaft stellen, 41, 4; ἀπενήνοχεν λόγον ἀναλωμάτων 27, 20. – Uebh. Zählung, Berechnung, ὑπὸ τὸν λόγον ἄγειν τι, zusammenrechnen, Pol. 15, 34, 2; οὔτ' ἐν λόγῳ οὔι' ἐν ἀριϑμῷ, Orac. Schol. Theocr. 17, 48, oder von dem man nicht spricht, u. den man nicht mitzählt. Dah. – 3) Berücksichtigung, Aufmerk samkeit, Achtung; λόγου οὐδενὸς γενέσϑαι πρός τινος, bei Einem nicht in Achtung, Ansehn stehen, Her. 1, 120; ἐν οὐδενὶ λόγῳ ποιεῖσϑαί τινα, Einen ganz u. gar nicht achten, 3, 50. 7, 14. 57, wie Xen. Hell. 7, 1, 26; ὁ δέ μευ λόγον οὐδένα ποιεῖ Theocr. 2, 61; λόγου ποιεῖσϑαί τινα, Her. 1, 33; περὶ ἐμοῠ οὐδεὶς λόγος, an mich denkt Keiner, Ar. Ran. 87; λόγος μοι μείων τῶν ἄλλων, um das Andere kümmere ich mich weniger, Xen. Cyr. 5, 3, 26; οὐδεὶς ἦν αὐτοῦ λόγος, Pol. 27, 13, 7; λόγον ἔχειν τινός, Her. 1, 62 u. öfter; δικαιότερον γὰρ τῶν ἀγαϑῶν πέρι μᾶλλον ἢ τῶν κακῶν ἴσχειν λόγον, Rücksicht nehmen auf die Guten, Plat. Tim. 87 c u. A.; ἰδιώτεω λόγῳ καὶ ἀτίμου, für einen Privatmann ohne öffentliche Ehre geachtet; u. ἐν ἀνδρὸς λόγῳ, für einen Mann geachtet, als ein Mann geltend, ἐν ἀνδραπόδων λόγῳ ποιεύμενος, als Sklave geachtet, Her. 3, 120. 125. 7, 222; ἐν συμμάχων λόγῳ, für Verbündete geltend, ohne es der Gesinnung nach zu sein, 8, 68, 3; – τοῦτο καλὸν καὶ σεμνὸν εἰς ἀρετῆς λόγον καὶ δόξης, in Rücksicht auf, Dem. 19, 142. – 4) an die Bdtg »vernünstiger Grund« schließt sich die der Veranlassung, auch Bedingung, bes. ἐπὶ τῷ λόγῳ, ἐπὶ τοῖς λόγοις, Her. 7, 158. 9, 26. 33; ἐπὶ τίνι λόγῳ ἥκοιεν οἱ πρέσβεις Xen. Hell. 2, 2, 12; δέχεσϑαι τὸν λόγον, die Bedingung annehmen, Thuc. 4, 16. – 5) Verhältniß, Analogie, Proportion, οὐκοῠν καὶ περὶ νόσων ὁ αὐτὸς λόγος, Plat. Theaet. 158 d u. öfter; ἀνὰ λόγον, ἀνὰ τὸν αὐτὸν λόγον, nach Verhältniß, Phaed. 110 d Tim. 29 c; τίϑεμεν καὶ τἄλλα πάντα εἰς τὸν αὐτὸν λόγον Rep. I, 353 d; κατὰ λόγον τῆς δυνάμεως, im Verhältniß zu ihrer Macht, Xen. Cyr. 8, 6, 11, wie κατὰ τὸν αὐτὸν λόγον, Her. 1, 186. 2, 109; übh. Art u. Weise, κατὰ τοῠτον τὸν λόγον, Plat. Prot. 324 c u. öfter; κατὰ λόγον τὸν εἰκότα, Tim. 30 b. – 6) aus 1 ergeben sich in besonderen Vrbdgn noch besondere Uebersetzungen des Wortes; philosophische Bestimmung, Erklärung, ἡ οὐσία ἧς λόγον δίδομεν τοῦ εἶναι Plat. Phaed. 78 d; das Wesen, der Begriff einer Sache, ψυχῆς οὐσίαν τε καὶ λόγον τοῦτο αὐτό τις λέγων οὐκ αἰσχυνεῖται Phaedr. 245 e, vgl. Legg. X, 895 e; u. so stellt Arist. categ. 5 den Begriff λόγος dem ὄνομα gegenüber. – Bei Sp. auch = philosophischer Lehrsatz, philosophisches Lehrgebäude.
См. также в других словарях:
στοχάζομαι — ΝΜΑ [στόχος] προσπαθώ να εικάσω, φαντάζομαι πώς είναι κάτι ή κάποιος (α. «πως είν τής Αυγούλας ο Ανθός εστοχάσθη», Σολωμ. β. «στοχάσου τώρα τὴν φρικτὴν ἐμὴν ἀνδραγαθίαν», Διγεν. Ακρ. γ. «τῆς τότε διανοίας τοῡ τιθέντος αὐτὰ ἐστοχάσθαι», Πλάτ.)… … Dictionary of Greek
